kritiken hemeroteka

8.288 kritika

« | »

Zazpi urkatuak / Leonid N. Andreiev (Jose Morales) / Alberdania / Elkar, 2006

Ilunpetan Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 2006-07-21

Liburuari izenburua ematen dion testua narrazio luzea da, eta, egia esan, Leonidas Andreiev ezaguna bada narratzaile aparta izan zelako da. Garai batean bederen haren testuak sarri azaltzen ziren ipuin antologietan. Orain gutxiago, noski, baina horrek adierazten du aldatu egin direla ipuinari buruzko iritzi eta gustuak, besterik gabe. Hala ere, oso estimatua izan zen garai batean. Cansino Assensek gazteleratu zituen haren lanak, arrakasta handiz, gainera. Indarra dute, oraindik, itzulpen horiek, argitaratzen baitira, itzultzailearen izenik gabe. Bizitza, ordea, beste kontua da, eta Andreieven bizitza ez zen, dakigunez, oso zoriontsua izan. Schopenhauerren eta Nietzcheren ikasle izanik, haien bizi-ikuspegia onartu eta barneratu zuen oso goiz. Beraz, malenkoniara limurtu zen berehala, eta suizidio nahiak jo zuen behin baino gehiagotan: le mal du siécle, jakina. Finlandian hil zen 1919an, eta handik ez oso urruti, Victor Sjöströmen eskutik etorriko zen haren berpiztea, zinemara eraman baitzuen haren lan bat, “Pailazo malkoak”, hain zuzen. Geroago, Ingmar Bergman ere Andreieven ipuinetan oinarrituko zen zenbait pelikulatan.

Profetatzat zuen bere burua. Munduaren zirkua ikusi zuen, barregura baino negargura sorrarazten duen pailazokeria. Baina berak ez zuen barre egiten; oso gutxitan eta inor ez zuenean begira. Etsipenez jaio balitz bezala zen, mundua negar egiteko tokia zitzaion, baina negar ere ezin egin zuenez, halako erdi barre erdi negarra geratu zitzaion aurpegian, eta testuetan, batzuetan ironia bihurtzen zitzaiona.

“Zazpi urkatuak” heriotzara kondenatutako zazpi lagunen historia da, ziegan daudelarik kontatua. Testu horrekin batera, liburuan daude, dotore itzulita, “Ilunpeak” eta “Espektroak” izeneko testuak. Horietan nabarmena da Andreieven sentimendua, sufritzen ari direnekiko maitasunez betea.

Azken kritikak

Gizon barregarriak
Joxean Agirre

Asier Urkiza

Barbaro iraun
Louisa Yousfi

Amaia Alvarez Uria

Izotz ura
Lide Hernando Muñoz

Aiora Sampedro

Palestinaren okupazioaz eta kolonizazioaz
Perry Anderson

Irati Majuelo

Itzulerak
Miren Agur Meabe

Aiora Sampedro

...eta gauetik, euria
Fertxu Izquierdo

Jon Jimenez

Carvalho Euskadin
Jon Alonso

Asier Urkiza

Hitzak palmondo
Silvia Federici

Nagore Fernandez

Altxa, hildakoak
Fred Vargas

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Alderdi komunistaren manifestua
Karl Marx / Friedrich Engels

Aritz Galarraga

Maitasun kapitala
Karmele Jaio

Mikel Asurmendi

Larrosa bat Groenlandian
Iban Garro

Paloma Rodriguez-Miñambres

Jausiz
Alain Mendizabal Diaz

Maddi Galdos Areta

Hiriak eta urteak
Xabier Montoia

Irati Majuelo

Artxiboa

2024(e)ko martxoa

2024(e)ko otsaila

2024(e)ko urtarrila

2023(e)ko abendua

2023(e)ko azaroa

2023(e)ko urria

2023(e)ko iraila

2023(e)ko abuztua

2023(e)ko uztaila

2023(e)ko ekaina

2023(e)ko maiatza

2023(e)ko apirila

Hedabideak