« Jai Alai | Argilunetan oro denean itzal »
Hamabost zauri / Karmele Jaio / Elkar, 2005
Hamabost modu esan ezin diren gauza horiek esplikatzeko Gorka Bereziartua / www.eremulauak.com, 2005-03-06
Autoan doazen bitartean eztabaida bizian ari den bikote bat, apunteak ikasi ezinda leihotik bikote bat zelatatzen ari den ikaslea edota etxetik ihes egin duen neska gaztea: horiexek dira, besteak beste, Karmele Jaiok (Gasteiz, 1970) Hamabost zauri bere lehen liburura ekarri dituen pertsonaiak. Lehen liburua du, baina aurretik ere izan genuen bere berri, hainbat literatur lehiaketa, 2004. urteko Igartza saria besteak beste, irabazi baititu.
Hamabost istorio bildu ditu guztira, hamabost bizitza zati, hamabost zauri; batzuk gupidarik gabe irekiak eta odoletan (Izen hauskorrak narrazioan adibidez); itxiko ote diren galdetzen digutenak besteak (Zauri kronikoak). Badira bakardadeak sortutako zauriei buruz ari diren istorioak (Lainoa sartu da) eta errutinaren labankadak agerian uzten dituztenak (Zuk nahi duzuna).
Horien guztien atzean aitortu gabeko sekretuak, bete gabeko gurariak eta egunerokotasunaren premiekin derrigortuta bizi diren pertsonak ipini ditu Jaiok. Giza harremanek sortutako minari buruz idatzi du egileak, eta errutinak sotutako tragedia txikien benetako dimentsioa azpimarratu du lehen obra honetan. Narrazio hauetako protagonistak, edozein hiritako pertsona anonimoak izan litezke, baina bakoitzak badu harrapatzen gaituen zerbait, aspalditik ezagutuko bagenitu bezala. Istorio intimistak dira, kanpoko itxurak alde batera utzita pertsonen muinera zuzen zuzenean doazenak, eta hori dela eta, irakurleak bere izakeraren alderdiren bat topa dezake narrazio hauetako pertsonaietan.
Kritikaren bat egitekotan, agian ukitzen dituen gai sakonak direla eta, narrazioek luzeagoak izan beharko luketela esan beharko genuke. Batzuetan gehiago sakontzea eskatzen dutela istorioek.Gehiago irakurtzeko gogoz geratu garela azken finean. Baina lasai, Igartza saria irabazi duen Amaren eskuak eleberria bidean da eta. Bitartean zain egongo gara. Orain artekoak merezi izan du.
Kontra
Ane Zubeldia Magriñá
Irati Majuelo
Denbora galduaren bila / Swann-enetik
Marcel Proust
Aritz Galarraga
Iraileko zazpi egun
Eneko Azedo
Aiora Sampedro
Iragan atergabea
Julen Belamuno
Mikel Asurmendi
Anatomia bertikalak
Lierni Azkargorta
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Lurrez estali
Ximun Fuchs
Jon Jimenez
Irakurketaren aldeko manifestua
Irene Vallejo
Mikel Asurmendi
Poesia guztia
Safo
Mikel Asurmendi
Josefa, neskame
Alaitz Melgar Agirre
Jon Jimenez
Oihaneko ipuinak
Horacio Quiroga
Jon Jimenez
Reset
Aitziber Etxeberria
Mikel Asurmendi
Baden verboten
Iker Aranberri
Jose Luis Padron
Gizaberetxoak gara
Mikel Urdangarin Irastorza
Jon Jimenez
Iragan atergabea
Julen Belamuno
Hasier Rekondo