kritiken hemeroteka

8.288 kritika

« | »

Lorategi beldurgarriak / Michel Quint (Josu Zabaleta) / Erein, 2003

Egia eta oroitza Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 2003-11-21

Izenburua Guillaume Apollinaire-ren poema puska batetik hartua da: “Bai hunkigarria granada, gure lorategi beldurgarrietan”. Baina aipamen hori bezain garrantzitsua da sarrerako testua. Bertan autoreak berak azaltzen du Maurice Paponen aurkako epaitegian, giza kondizioaren aurkako krimenak egiteagatik kondenatua bera, pailazo bat azaldu zela, eta ez ziotela sartzen utzi. Maurice Papon, epaitu zuten egunean, adinean sartuxea zen, baina historia izugarria zeraman berari josita, iltzez bezala: Vichyko gobernuaren garaian Girondako prefeta izan baitzen, eta judu asko, gizon-emakume asko, bidali zituen lehendabizi Drancyra eta handik Auschwitzera. Sarrera horretan bada esaldi bat, nozi edo nozi gogoratu beharrekoa: “Egiarik ez bada, nola izan, bada, itxaropenik…?” Eta oroimenik gabe? Ba al da itxaropenik oroimenik gabe? Santanayaren hitzak gogoratu behar ditugu, bere iragana ahazten duena hura behin eta berriro errepikatzera dago kondenatuta. Michel Quintek bi gazteren historia kontatzen digu. Biak Erresistentzian sartu dira, adinaren suaz gehiago benetako ideiez bultzaturik baino.

Halako ekintza batean, transformadore bat lehertzen dute. Atxilotu egingo dituzte eta harrobi batean itxi, alemanek sabotaje bakoitza gertatu ondoren, jendea hartzen baitzuten bahi gisa. Bien zaintzaile den alemana, zorionez beraientzat, pailazoa da, bere bizitza arruntean, jakina baita gerra ez dela egoera arrunta.

Eta galdera hauxe da, uler al daiteke pailazo bat, jendeari barrea eragiten diona, borrero izatea, jendeari negarra eta oinazea ateratzen diona? Liburuak badu irakurketa moralik. Soldadu sartu duten pailazoak gazteei lagunduko die, janaria eta edaria ekarriz. Eta batez ere, barrez jarriz, barrea baita, airea bezala, bizitzeko, zoriontsu izateko, beharrezkoa.

Azken kritikak

Gizon barregarriak
Joxean Agirre

Asier Urkiza

Barbaro iraun
Louisa Yousfi

Amaia Alvarez Uria

Izotz ura
Lide Hernando Muñoz

Aiora Sampedro

Palestinaren okupazioaz eta kolonizazioaz
Perry Anderson

Irati Majuelo

Itzulerak
Miren Agur Meabe

Aiora Sampedro

...eta gauetik, euria
Fertxu Izquierdo

Jon Jimenez

Carvalho Euskadin
Jon Alonso

Asier Urkiza

Hitzak palmondo
Silvia Federici

Nagore Fernandez

Altxa, hildakoak
Fred Vargas

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Alderdi komunistaren manifestua
Karl Marx / Friedrich Engels

Aritz Galarraga

Maitasun kapitala
Karmele Jaio

Mikel Asurmendi

Larrosa bat Groenlandian
Iban Garro

Paloma Rodriguez-Miñambres

Jausiz
Alain Mendizabal Diaz

Maddi Galdos Areta

Hiriak eta urteak
Xabier Montoia

Irati Majuelo

Artxiboa

2024(e)ko martxoa

2024(e)ko otsaila

2024(e)ko urtarrila

2023(e)ko abendua

2023(e)ko azaroa

2023(e)ko urria

2023(e)ko iraila

2023(e)ko abuztua

2023(e)ko uztaila

2023(e)ko ekaina

2023(e)ko maiatza

2023(e)ko apirila

Hedabideak