kritiken hemeroteka

8.288 kritika

« | »

Antologia / Joan Salvat-Papasseit (Koldo Izagirre) / Pamiela, 1995

Joan Salvat-Papasseit Amaia Iturbide / Euskaldunon Egunkaria, 1996-05-11

Pamiela argitaletxeak Marulanda sail berrian Joan Salvat-Papasseit poeta kataluniarraren antologia bat argitaratu du. Edizioa Koldo Izagirrerena da, beraz, poeta batek beste poeta bati egina, poeta baten lana hobekien ulertzen duena beste poeta bat izaten baita.

Poemok topikoen baztertzaile, aurreiritzi bakoak dira eta berritasunaren asmatzaile, orijinalak, iturri fresko eta garden batetik isuriak. Koloreak dauzkate, usainak, geometria eta ukimena. Beren airera zebiltzan ibaiak ziren J. Salvat-Papasseiten oinak, autodidakta eta proletario batenak, klasikotasun eta akademizismoaren janzkera zurrunetatik kanpokoak; bere eskuak kaligramen egile bilakatu zitzaizkion, jolasgarriak, egunerokotasunaren errealismoa batetik eta bestetik, erotismoa moldatzeko eta modelatzeko tresnak, arrailtsuak (langile, eta, era berean, poeta bati dagozkionak, minaren minaz zeharkatuak) eta arraiak (bere patua bideratzen jakin zuena edo, bestela esanda, patuari obeditzea erabaki zuena, oinazeak eta gainontzeko amargurak ahalik eta ondoen ekidinez); bere begiak egunerokotasunaren hitsa argazkitzeko kamarak ziren, hiriko marrak, formak, lan-tresnak, paisajea eta paisanajea jaso eta jazotzekoak. Bach-en fuga baten oroitzapena poemak horrela du amaiera: “Zirkuko izar hexagonal koloredunak munduaren sintesi guztiak biltzen ditu” (25 or.).

Maitasuna konplexurik gabe kantatu zuen: amodioa eta ardoa, amodioa eta larrosa. Erotismoaren gorazarrea ere xume eta doi eskainia, bere neurriaren jabe zen poeta baten araberakoa.

Eta ironia-zirrizta, Eguberri poema honetako bertsootan bezala: “Bihar mahaian jarririk ahantzi eginen ditugu pobreak / —eta garen bezain pobreak—/ Jesus jaioa izanen da / Behatu eginen digu une batez postreetan / eta behatu ondoren negarrari emanen dio” (27 or.).

Joan Salvat-Papasseit poeta oro bezala bere ametsetan errege izan zen eta errealitatea ukitzean eskale. Poeta oro bezala derrotatua, baina ez bentzutua.

Azken kritikak

Gizon barregarriak
Joxean Agirre

Asier Urkiza

Barbaro iraun
Louisa Yousfi

Amaia Alvarez Uria

Izotz ura
Lide Hernando Muñoz

Aiora Sampedro

Palestinaren okupazioaz eta kolonizazioaz
Perry Anderson

Irati Majuelo

Itzulerak
Miren Agur Meabe

Aiora Sampedro

...eta gauetik, euria
Fertxu Izquierdo

Jon Jimenez

Carvalho Euskadin
Jon Alonso

Asier Urkiza

Hitzak palmondo
Silvia Federici

Nagore Fernandez

Altxa, hildakoak
Fred Vargas

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Alderdi komunistaren manifestua
Karl Marx / Friedrich Engels

Aritz Galarraga

Maitasun kapitala
Karmele Jaio

Mikel Asurmendi

Larrosa bat Groenlandian
Iban Garro

Paloma Rodriguez-Miñambres

Jausiz
Alain Mendizabal Diaz

Maddi Galdos Areta

Hiriak eta urteak
Xabier Montoia

Irati Majuelo

Artxiboa

2024(e)ko martxoa

2024(e)ko otsaila

2024(e)ko urtarrila

2023(e)ko abendua

2023(e)ko azaroa

2023(e)ko urria

2023(e)ko iraila

2023(e)ko abuztua

2023(e)ko uztaila

2023(e)ko ekaina

2023(e)ko maiatza

2023(e)ko apirila

Hedabideak