kritiken hemeroteka

8.535 kritika

« | »

Bagdadeko aurpegiak / Juan Kruz Igerabide / Erein, 2007

Bagdadeko samin aurpegiak Patxi Sarriegi / Deia, 2008-10-14

Bagdad du ardatz Juan Kruz Igerabidek idatzitako azken eleberriak. Bagdad du gogoeta, haren aitzakian bi istorio kontatzeko, bi garai kontrajartzeko: Erdi Arokoa, kulturaz betea, eta gaur egungo Bagdad suntsitua, tristuraz josia. Neska gazte batek kontatzen du istorioa, alde batetik, berari eta bere familiari gaur egun gertatutakoa, eta bestetik, Erdi Aroko arbaso baten bizitza ere kontatzen du. Bagdadeko garai bateko heroien sufrikario mitifikatua, gaur egungo sufrikario gordinarekin lotzen da liburuan zehar. Erdi Aroa garai aproposa da horretarako. Egungoa ere lazgarria oso, familia suntsitua eta txikitua duten anai-arrebaren bizimodu krudela kontatzen da bertan. Heriotza, zoritxarra, hilketak, gerra. Fikzioa eta errealitatearen zantzuak guztiz nahasteraino zenbaitetan, pertsonaien bizipenek eramaten dute istorioa.

Kontrastea bete-betea du kontakizunak: Erdi Aroko Bagdad kultua, eta gaur egungo Bagdaden samina. Bi istorio paralelo dira, atalez atal txandakatzen direnak, kokagune bera dutenak: Bagdad eta bertako pertsonaien egoera. Pertsonaiak dira, momentu oro, kontakizunaren erdigune. Egileak egindako hautua da, istorioari errealismo gordina ematen diona. Bi istorio gogor, neska protagonistarena ikaratzekoa, bihotza uzkurtzeko modukoa. Umezurtzen noraeza, ezin hobeto irudikatzen du, nabari zaio egileari pentsarazteko nahia. Giza sufrimenduaren muga, bortxakeria, era guztietako gehiegikeriak… justiziari buruzko hausnarketa egiteko gonbitea luzatzen digu etengabe istorioak, giza sufrimenduaren muga, heriotza desiratzeraino. “Gure epaiak, gure ohiko ikuspegiak ez ote dira maiz laburregiak, bestela uste badugu ere”. Horixe egilearen salaketa.

Sinesgarritasun bete-beteko istorioa, azken finean. Kontakizunean ematen diren zantzu ugarik horixe baieztatzen dute. Bizipenen ikuspegiak ematen dituen narratzaile-pertsonaiak kate motzean lotzen du irakurlea, bere zoritxarrak irakurlearenak egiten ditu sarritan. Istorioa eraikitzen doan neurrian gero eta maizago gertatzen da, miseria guztien partaide eginez. Gaur egungo gatazka ageri da bizi-bizian, nor da salbu?

Nekerik gabeko irakurketa suertatu zaigu guri bederen. Kontamoldea eta hizkera arina aukeratu ditu egileak, hizkuntza aberatsa darabilen arren, baina istorioaren bizitasunean estropezurik eragiten ez duen idazkera du liburuak. Zalantza izpirik gabe, hari narratiboak du garrantzia, pertsonaien bizipenak, pentsamenduak, ataka gaiztoak erraz iristen zaizkio irakurleari. Horixe Juan Kruz Igerabideren meritua. Azken batean, giza portaeraren muinera salto egiteko gonbitea da Bagdadeko aurpegiak, gizatasunera bidaia. Gure mundutik atera eta gaurko beste errealitatera joateko parada, samina eta inpotentziaren larrutan jartzeko abagunea. Bagdadeko aurpegiak horixe frogatzen du, Igerabideren laguntzaz.

Azken kritikak

Kontra
Ane Zubeldia Magriñá

Jon Jimenez

Simulakro bat
Leire Ugadi

Maddi Galdos Areta

Kontra
Ane Zubeldia Magriñá

Paloma Rodriguez-Miñambres

Patrizioak eta plebeioak
Kepa Altonaga

Mikel Asurmendi

Turismo hutsala
Fito Rodriguez

Asel Luzarraga

Zoriona, edo antzeko zerbait
Karmele Mitxelena

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Pleibak
Miren Amuriza

Mikel Asurmendi

Izena eta izana
Jon Gerediaga

Asier Urkiza

Amok
Stefan Zweig

Nagore Fernandez

Auzo madarikatua
Felix Urabayen

Jon Jimenez

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Amaia Alvarez Uria

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Joxe Aldasoro

Bisita
Mikel Pagadi

Mikel Asurmendi

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Asier Urkiza

Artxiboa

2025(e)ko uztaila

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

Hedabideak