kritiken hemeroteka

8.487 kritika

« | »

Muga, Irri-antzerkia Ekitaldi bitan / Antonio Maria Labaien / Euzko Yakintza, 1954

Muga A. / Euzko Gogoa, 1954-09

Aspaldi erakutsirik daduzka Labaien iaunak antzerkirako trebetasun eta doaiak. Gutxi, gaurdañoko idazleen artean, ark bezin antzerki ugari eman digunik, are gutxiago ain ederrik sortu duenik: “Mateo Txistu”, “Euskal Eguna”, “Iparragirre”, “Gizon bizarpeituti… “, “Irunxeme” eta abar, makiñabat aldiz euskal-teatroak beren ioku alaiz bete dituten antzerkiak. Gaiñera Labaien’ek sortu eta eutsi zion “Antzerti” ezin ahantzizko aldizkari ederrari. Amaikatxo teatro-lan bikain argitara ziran 1932-36 urte bitartean. Beraz, ez da atzo goizekoa Labaien iauna euskal teatroaren zelaian.

Eta oraindik ere, al dun neurrian, gogoz ekiten dio antzerki saillari, gogoz eta kemenez. Gaurkoan irri-antzerki bat damaigu, “Muga” alegia, bi ekitalditan. Izenak berak aski garbi erakusten digu zertaz ari dan antzeki au; mugako goraberataz, kontrabandaz alegia, gure muga-gizonen etorri oparoenaz. Trebeki antolatu ditu egilleak irri antzerkitxo onen guna ezezen bilbea ere. Ikustekoa da nolako erosotasunez mugitzen diran ango antzez-lagunak, nolako errextasunez darien elkar-izketak: auxe duzute, ene ustez, mugaz gaurdaño egin dan saiorik, eder, egiti eta bizkorrena. Aintxen ageri zaizkigu, muga-gizonez landa alde bietako muga-zainak ere, karabinero ta gendarmak alegia, eta iru izkera naasirik darabilzki agerraldi batzuetan, pantzera, españera ta euskera. Parre goxorik eragingo dio noski, euskaldun entzun-zaleari, antzerki bizi onek. Baiña badu, irritartean, barneagorik ere eta egi sakonik aski ialkitzen ditute antzez-lagunek bidegabe erdibitzen gaitun muga aizuna dala-ta. Irriz ta parrez, egoki ta zinki ordea.

Alabaiña oraindik emateko dauzka Labaien iaunak antzerki saillean bere onenak. Ezagutzen dugu argitara gabe daukan antzerki eder bat orainartekoak baiño ederragoa. Lan bikain orrek ere laster izango al du bere aldi. Anartean ar bitza gure adiskide on eta lankide piñak goraintzirik miñenak. Eta luzaro iarraituko al du euskal gogoak, teatroaren bidez, alaitzen eta alatzen. A.

Azken kritikak

Baden Verboten
Iker Aranberri

Paloma Rodriguez-Miñambres

Ezer ez dago utzi nuen lekuan
Itziar Otegi

Mikel Asurmendi

Dolu-egunerokoa
Roland Barthes

Asier Urkiza

Guardasol gorria
Lutxo Egia

Nagore Fernandez

Zero
Aitor Zuberogoitia

Jon Jimenez

Hezur berriak
Ane Labaka Mayoz

Paloma Rodriguez-Miñambres

Simulakro bat
Leire Ugadi

Mikel Asurmendi

Ezinezkoaren alde
Iñigo Martinez Peña

Mikel Asurmendi

Haize beltza
Amaiur Epher

Asier Urkiza

31 ipuin
Anton Txekhov

Aritz Galarraga

Odolaren matxinadak
Miren Guilló

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren Elizegi

Joxe Aldasoro

Zero
Aitor Zuberogoitia

Amaia Alvarez Uria

Oihaneko ipuinak
Horacio Quiroga

Aiora Sampedro

Artxiboa

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

2024(e)ko ekaina

2024(e)ko maiatza

Hedabideak