kritiken hemeroteka

8.544 kritika

« | »

Muga, Irri-antzerkia Ekitaldi bitan / Antonio Maria Labaien / Euzko Yakintza, 1954

Muga A. / Euzko Gogoa, 1954-09

Aspaldi erakutsirik daduzka Labaien iaunak antzerkirako trebetasun eta doaiak. Gutxi, gaurdañoko idazleen artean, ark bezin antzerki ugari eman digunik, are gutxiago ain ederrik sortu duenik: “Mateo Txistu”, “Euskal Eguna”, “Iparragirre”, “Gizon bizarpeituti… “, “Irunxeme” eta abar, makiñabat aldiz euskal-teatroak beren ioku alaiz bete dituten antzerkiak. Gaiñera Labaien’ek sortu eta eutsi zion “Antzerti” ezin ahantzizko aldizkari ederrari. Amaikatxo teatro-lan bikain argitara ziran 1932-36 urte bitartean. Beraz, ez da atzo goizekoa Labaien iauna euskal teatroaren zelaian.

Eta oraindik ere, al dun neurrian, gogoz ekiten dio antzerki saillari, gogoz eta kemenez. Gaurkoan irri-antzerki bat damaigu, “Muga” alegia, bi ekitalditan. Izenak berak aski garbi erakusten digu zertaz ari dan antzeki au; mugako goraberataz, kontrabandaz alegia, gure muga-gizonen etorri oparoenaz. Trebeki antolatu ditu egilleak irri antzerkitxo onen guna ezezen bilbea ere. Ikustekoa da nolako erosotasunez mugitzen diran ango antzez-lagunak, nolako errextasunez darien elkar-izketak: auxe duzute, ene ustez, mugaz gaurdaño egin dan saiorik, eder, egiti eta bizkorrena. Aintxen ageri zaizkigu, muga-gizonez landa alde bietako muga-zainak ere, karabinero ta gendarmak alegia, eta iru izkera naasirik darabilzki agerraldi batzuetan, pantzera, españera ta euskera. Parre goxorik eragingo dio noski, euskaldun entzun-zaleari, antzerki bizi onek. Baiña badu, irritartean, barneagorik ere eta egi sakonik aski ialkitzen ditute antzez-lagunek bidegabe erdibitzen gaitun muga aizuna dala-ta. Irriz ta parrez, egoki ta zinki ordea.

Alabaiña oraindik emateko dauzka Labaien iaunak antzerki saillean bere onenak. Ezagutzen dugu argitara gabe daukan antzerki eder bat orainartekoak baiño ederragoa. Lan bikain orrek ere laster izango al du bere aldi. Anartean ar bitza gure adiskide on eta lankide piñak goraintzirik miñenak. Eta luzaro iarraituko al du euskal gogoak, teatroaren bidez, alaitzen eta alatzen. A.

Azken kritikak

Oihaneko ipuinak
Horacio Quiroga

Jon Jimenez

Reset
Aitziber Etxeberria

Mikel Asurmendi

Baden verboten
Iker Aranberri

Jose Luis Padron

Gizaberetxoak gara
Mikel Urdangarin Irastorza

Jon Jimenez

Iragan atergabea
Julen Belamuno

Hasier Rekondo

Haragizko erreformak
Mari Luz Esteban

Mikel Asurmendi

Eusqueraren Berri onac
Agustin Kardaberaz

Gorka Bereziartua Mitxelena

Juana
Jon Artano Izeta

Mikel Asurmendi

Kontra
Ane Zubeldia Magriñá

Jon Jimenez

Simulakro bat
Leire Ugadi

Maddi Galdos Areta

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Ibon Egaña

Kontra
Ane Zubeldia Magriñá

Paloma Rodriguez-Miñambres

Patrizioak eta plebeioak
Kepa Altonaga

Mikel Asurmendi

Turismo hutsala
Fito Rodriguez

Asel Luzarraga

Artxiboa

2025(e)ko abuztua

2025(e)ko uztaila

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

Hedabideak