susa | literaturaren zubitegia | literatur emailuak | armiarma | klasikoak | aldizkarien gordailua | basquepoetry | euskarari ekarriak

« Mitxelenaren euskal idazlan guztiak | Iraingo apaiz gaztearen kantutegi zaharra »

Olerkiak / Katulo (Jon Gotzon Etxebarria) / Jakintza Baitha, 1989

Katulo Dabid Zuazalde / Argia, 1989-03-05

“Jakintza Baitha”koen arteko barne-berbaldiek eman dute iadanik kalerako agerpenik. Horietako bat aurkeztera gatoz orain, Katulo poeta latinoaren 17 poema biltzen dituen liburuska alegia. “Eis ten eleuterian tes patridos” edo “Aberriaren askatasunaren aide” izeneko sailaren barruan argitaratzen da, eta barkatuko digute “Jakintza Baitha”koek sailaren izena hizki grekoetan ez traskribitzeagatik, baina gure fotokonposaketa-sistemak ez du tamainako baliabiderik. Arazo bera izan dute beraiek antza, eta horrexegatik konposaketarik gabe eta makinaz jotako orrialdeak erreproduzituz eman dute argitara. Horixe da argitalpen honen akatsik aipagarriena: itxura, klandestinitatean edota pobreziarik haundienean argitaratutako zerbaiten planta bait dauka. Baina ez gaitezen azalekoan gera, jo dezagun mamira.

Literaturzale denarentzat, liburu honek badu interes agerikorik, ezin bait da ahantzi Katulo Erroma zaharrean poeta liriko puntakoenetakoa izan zela, poema laburretan maisu. Lesbia ezizenez mozorroztu zuen emakumea izan zuen inspirazio-iturririk emankorrena, baita sentituena ere. 17 poema hauek (Katulori ezagutzen zaizkion 116etatik hautatuak) Katulo maitemindu, sentibera eta paregabearen adibide apartak dira. Itzulpen aldetik, esfortzu aipagarria egin du Jon Gotzon Etxebarriak emaitzak neurri eta puntu aldetik dezenteko koherentzia gorde dezan, nahiz eta horrek askotan itzulpen libre samarra egitera behartu.

Latinerazko ikasle denarentzat ere badu interesik, bai bait dirudi berari zuzendua dela batez ere liburuska hau. Ohar ugariz horniturik, itzultzaileak berak leku nabarmenean azpimarratu nahi izan du: “Labur direlako, latin-ikasle hasi berrientzat errazak eta politak direnak aukeratu ditut oraingoan…”. Esan bezala, latin-ikasle ez garenok ere plazerrarekin topo egiteko parada dugu bertan.