kritiken hemeroteka

8.535 kritika

« | »

Ahotsak eta itzalak / Maixa Zugasti / Erein, 2018

Idaztea, bizitzea Javier Rojo / El Correo, 2018-06-09

Maixa Zugastik iaz egin zuen agerpena euskal literaturan “L.A.A.” izenburua zuen nobelarekin. Orain, hasiera hori ez zela egun bateko kontua frogatuz, bigarren nobela plazaratu du: “Ahotsak eta itzalak”. Gaia, gerran haur batzuek bizi izandako gertakari tragiko batzuen inguruan antolatuta dago. Gehiegi zehazten ez den gerra batean (ez dira datu gehiegi ematen gerrari buruz, lekuak ere nahikoa zehaztugabeak dira), bi anaiak (Luis eta Arturo) eta haien aitak muga zeharkatu dute egoitza batean aterpea hartzeko, ustez eta salbu egongo direla bertan. Atzean utzi dituzte ama eta arreba, laster haiekin elkartuko direlakoan. Dena dela, egoitzan ere arriskua dagoela ikusita, handik alde egin beharko dute. Argumentua oinarri hauen gainean eraikitzen da, eta gerran gertatu ohi diren krudelkeriak azaltzen dira narrazioan zehar. Baina gaia bezain interesgarria da idazleak hau guztia kontatzeko erabili duen prozedura.

Narrazioa hainbat mailatan garatzen da. Lehenengo eta behin, gerran bizi izandako gertakariak ditugu, narrazioan Arturoren ikuspuntutik kontatuak. Baina gertakari horien berri ematen dituena ez da Arturo, Luis heldua baizik, Arturoren lekuan jarrita. Horrez gain Luisen emazteak istorio hori interpretatu eta osatu egingo du. Gauzak aurkezten diren bezala, gertatutakoa, idatzitakoa, gogoratutakoa eta interpretatutakoa nahasi egiten dira narrazio konplexu honetan. Eta konplexutasun horrek berak adi egon behar duen irakurlea eskatzen du, momentu bakoitzean zein mailatan dagoen ahantz ez dezan. Izan ere, benetan gertatutakoa eta horren gainean idatzitakoa guztiz bat ez datozenean, oroimenak huts egiten duenean, idazketa gertakariak gordetzeko lanabes nagusia bezala aurkezten da, oso fidagarria izan ez arren, zeren idazten den neurrian historia bera osatzen baita, hein handi batean historia berrasmatuz. Idazketak egia azaltzen duen modu berean estali ere egiten du, ezinbestez, idazketaren bidez agertzen zaiguna urte batzuk pasatutakoan oroimenean moldatzen den narrazioa baita.

Guztiz interesgarria da Maixa Zugastiren liburua, anbiziotsua literaturaren aldetik. Kontuan hartzeko moduko izen baten aurrean gaude, dudarik gabe.

Azken kritikak

Kontra
Ane Zubeldia Magriñá

Jon Jimenez

Simulakro bat
Leire Ugadi

Maddi Galdos Areta

Kontra
Ane Zubeldia Magriñá

Paloma Rodriguez-Miñambres

Patrizioak eta plebeioak
Kepa Altonaga

Mikel Asurmendi

Turismo hutsala
Fito Rodriguez

Asel Luzarraga

Zoriona, edo antzeko zerbait
Karmele Mitxelena

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Pleibak
Miren Amuriza

Mikel Asurmendi

Izena eta izana
Jon Gerediaga

Asier Urkiza

Amok
Stefan Zweig

Nagore Fernandez

Auzo madarikatua
Felix Urabayen

Jon Jimenez

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Amaia Alvarez Uria

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Joxe Aldasoro

Bisita
Mikel Pagadi

Mikel Asurmendi

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Asier Urkiza

Artxiboa

2025(e)ko uztaila

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

Hedabideak