susa | literaturaren zubitegia | literatur emailuak | armiarma | klasikoak | aldizkarien gordailua | basquepoetry | euskarari ekarriak

« Kcappo edo marginaltasunaren kronika | Alegien ederra »

Orbel eta orri / Alfontso lrigoien / Egile editore, 1986

Orbel eta orri Iñaki Camino / Argia, 1986-10-05

Sei urte paseak dauzkate Alfontso lrigoien Euskaltzaindiako hizkuntzalari ezagunaren soneto hauek, bigarren aldiz kalera irtenak orain. Sonetoak eta hizkuntzalari batenak, eta pizu handia dute bi zirkustantzia hauek. Batetik, oso agerian geratzen delako olerki hauen egileak hizkuntza oso gertutik segitzen duela, hainbesteraino baitu hau mendean. Sonetoaren neurriari eta errimari egokitzeko era guztietako atzizki, izen eta aditzak bilatzen ditu idazleak Euskal Herria guztian gaindi, lokera formala erabat tajutzeko. Izan ere sonetoak eragin handia du osatzen den giro poetikoan, aditzen murrizketa, sintaxiaren behartzea eta errima dela medio; zentzu bereko bi hitz sartu beharra eguneroko ogi bihurtu da poemetan. Gaien funtsak, irudien agerpen kuantitatibo ia hutsalak eta formaren loturak berak ere egungo euskal irakurlegoa atzeraka bota dezake liburu hau erosterakoan (itxura eta zabalkunde eskasa barne), baina behin poemak astiro hausnartzen hasiz eta pazientzia hartuz, atsegin gerta litezke soneto bat baino gehiago, hain izaki Irigoien exaktoa batzutan.

Gaien artean, joandako gerra, bertan zipriztindutako odol sortak, beste paradisu baterantz egin igokundea, aberri-mina, ibaiak daraman uraren joan etengabea, paper artean itotzea, garai bateko laminei egin omena eta klase askotako soneto ugari ditugu Alfontsoren liburu honetan. Bada nahiko gai 64 orrialdeetan astiro irakurtzeko.