« New York-en galdua | Pertsonaia bitxiak »
Libreta horiko poemak / Pako Aristi / Susa, 2003
Egunerokoak Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 2003-10-07
Libreta horiaren historia Pako Aristik berak azaltzen digu azken poeman, dioenean Concetta Provanzak oparitu ziola; maitasuna, ordea, eman, José Luis Padroni hark. Arrunta izan zitekeen historia da, lagunen arteko topaketak, eta opariak, musuak bailiran. Baina poesiak halako historietan aurkitzen du babesa eta, noiz edo noiz, bazka ere bai. Batez ere poetak libreta horia daramanean, jakako poltsikoren batean, bere boligrafo edo rotuladorearekin, begien aurretik edo buru gainetik udazkeneko usoak bezala pasatzen zaizkion ideiak, irudiak, pentsamenduak, sentipenak, amodioak eta gorrotoak, apuntatzeko, edo besterik gabe —halakoak ere gertatzen baitira noiz edo noiz— poema osoak; esan nahi dut batzuetan poema osoak etortzen direla burura, ijitoak bezala, gurdi eta guzti, familiaka, leinuka, lurraldeka. Topikoa ere bada libretarena poeten kasuan. Bere burua poetatzat duenak —berez erdipurdikoa izanik ere— badu libretaren bat edo beste hori, gorri eta kirri-kirri, baina garrantzitsuena ez da libreta, baizik eta libretan idazten dena. Alexandriako poetak zioen bezala, garrantzitsua ez da itsasontzia, bidaiatzea baizik. Garrantzitsua da idazten dena, Pakok idazten duena, libreta horiaren orrialdeetan barrena, ildoak eginez, ibaiak itsasoratzean bezala.
Eta poema freskoak dira Pakorenak, unean sortutakoak eta gero, erretoke eta ukimendu gehiegizkorik gabe, hor geratu direnak, uneko testigantza gisa. Hori du ona libreta batek, bertan idazten dena beti dela berezia eta bat-batekoa, munduan gertatzen diren gauzarik politenak diren bezala: enamoramentuak, begiradak, esku-ferekak, hitzak, isiltasunak. Poema freskoak dira, egunerokotasunari lotutakoak, egunerokotasunak soka lodiak baititu dena lotzeko; baina era berean, egunerokotasunari ihes egiteko bidea eskaintzen dutenak, balizko exiliatu ororentzat.
Ulu egiteko bolondres bila
Harkaitz Cano
Mikel Asurmendi
Mesfida zaitez
Bea Salaberri
Irati Majuelo
Transgresioa irakasgai
Bell Hooks
Bestiak Liburutegia
Manttalingo alaba
Mikel Etxaburu
Paloma Rodriguez-Miñambres
Airemortuak
Gorka Salces Alcalde
Asier Urkiza
Haragizko mamuak
Karmele Mitxelena
Nagore Fernandez
Zoriontasunaren defentsan
Epikuro
Aritz Galarraga
Zeru-lurren liburua
Jon Gerediaga
Aitor Francos
Ez naiz ondo akordatzen
Karlos Linazasoro
Sara Cabrera
Gizon barregarriak
Joxean Agirre
Sara Cabrera
Ura ez baita beti gardena
Xabi Lasa
Irati Majuelo
Gaueko azken expressoa
Eneko Aizpurua
Ibon Egaña
Carvalho Euskadin
Jon Alonso
Aiora Sampedro
Gizadiaren oren gorenak
Stefan Zweig
Jon Jimenez