kritiken hemeroteka

8.280 kritika

« | »

Hezurrezko kaiolak / Hasier Larretxea / Gaztelu-Maya Elkartea, 2022

Arkatz baten mina Jon Martin-Etxebeste / El Diario Vasco, 2023-01-28

Badira kaiola ikusgarriak eta baita ikusezinak ere. Herri oso bat preso hartzeko bezain handiak direnak eta norbere sentimenduei mugimendua oztopatzeko bezain txikiak. Ohiko argitaletxeetatik kanpo ekoitzitako edizio honetan hezurrezko kaiolez mintzo da Larretxea: hasieran oztopo izandako mugez, baina gerora armadura bilakatutako egitura gogorrez. Diseinu aldetik mimoz atondutako liburua da. Urrezko konstelazioak dakartza azalean eta balio handiko ilustrazioak mamian. Memoriaz, eskuez, lotsaz, absentziaz eta konstelazioez dihardu liburuak. Poemen irudikapen grafikoa Juan Angel Perotxenak egin du grafitozko arrastoz egindako trazo organikoekin.

Liburua lau ataletan banatuta dago. Lehen ataleko poemek liburua paisaia baten gainean kokatzen dute, lurtsuak dira. Arraiozko poetaren “Esku ahurretan lur arrastoak” atalak herri bati erreferentzia egiten diola dirudi hasieran, baina “Gabeziak” izeneko poematik aurrera kolektibotik norbanakorako jauzia iradokitzen da. Hortik aurrera, herria subjektu zapaltzaile bihurtuko da; bikotea, askatasun; eta natura, konplize. “Kaiolak beraien zuloetan” atalak gorputz ez normatiboez dihardu eta oraindik jendartean guztiz normalizatu gabeko bikote harremanez. Tribuak eta xamanak debekatutako jokaeren transgresioaz gozatzeko aldarria egiten da poematan. “Azken suaren kedarra” atala nahiko iluna da eta existentziaren hutsaltasunean itxaropen pospoloak pizteko ahaleginean dihardu poetak. “Argiaren konstelazioak” deitzen den laugarren atala aforismoen itxurako poema laburrez osatuta dago, eta egiturazko aldaketa horrek badu isla marrazkien estiloan ere. Hiri handiago batera emigratutako pertsonak bere jatorrizko lurrean sentitzen zituen mugak seinalatzen dituzte kaligramek, sendatutako amorruz eta nostalgiaz. “Uko egindako hori ere bagara”.

Azken kritikak

...eta gauetik, euria
Fertxu Izquierdo

Jon Jimenez

Carvalho Euskadin
Jon Alonso

Asier Urkiza

Hitzak palmondo
Silvia Federici

Nagore Fernandez

Altxa, hildakoak
Fred Vargas

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Alderdi komunistaren manifestua
Karl Marx / Friedrich Engels

Aritz Galarraga

Maitasun kapitala
Karmele Jaio

Mikel Asurmendi

Larrosa bat Groenlandian
Iban Garro

Paloma Rodriguez-Miñambres

Jausiz
Alain Mendizabal Diaz

Maddi Galdos Areta

Hiriak eta urteak
Xabier Montoia

Irati Majuelo

Zakur zaunkak
Iñaki Irazu

Hasier Rekondo

Bufalo guztiak
Juanra Madariaga

Paloma Rodriguez-Miñambres

Independentzien eguzkiak
Ahmadou Kourouma

Jon Jimenez

Zirriborroak eta gero
Askoren artean

Asier Urkiza

Zirriborroak eta gero
Askoren artean

Amaia Alvarez Uria

Artxiboa

2024(e)ko martxoa

2024(e)ko otsaila

2024(e)ko urtarrila

2023(e)ko abendua

2023(e)ko azaroa

2023(e)ko urria

2023(e)ko iraila

2023(e)ko abuztua

2023(e)ko uztaila

2023(e)ko ekaina

2023(e)ko maiatza

2023(e)ko apirila

Hedabideak