« Zaharrak berri-berri | Patuak lotutakoa »
Bertsominez / Joseba Zubimendi / Alberdania, 2002
Aztarnak Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 2003-07-20
Joseba Zubimendi Donostian jaio zen 1897an, eta Kanbon hil, 1939an, erbeste gorrian, gazterik artean. Aita azpeitiarra zuen, hargin moduan etorria Donostiara, Artzain Onaren katedrala edo eraikitzera. Euskaltzalea izan zen, Koldo Izagirrek dioenez XX: mendeak eman dituen euskaltzale handienetakoa, eta ez dago halako baieztapenik zertan zalantzan jarri. Haren eraginez sortu ziren Eusko Abesbatza, El Pueblo Vasco egunkariko euskarazko atala, Unión radio irratiko euskarazko saioa, eta beste ekitaldi asko, bertsolaritza bultzatzeko eta suspertzeko asmoz. Ahots ona omen zuen, eta irrati saio ederrak egiten omen zituen. Poesia ere idatzi zuen, garai hartan poesia (edo olerkia) baitzen euskalgintzaren zama aurrera suabe eta emeki zeraman gurdi soinuzkoa. Garai hartan poesiak itzala zuen euskaltzaleen artean, eta prosa eredua bera ere mendean zeukan. Ez da gaur bezala, aroak eta garaiak, denborak eta sasoiak aldatuz baitoz, horretaz konturatzeke askotan.
Liburuan, Joseba Zubimendiri buruzko biografia labur bezain interesgarriarekin batera, Kanbon 1939an idatzitako testuak aurki daitezke. Eusko Deya-n ikusi zuten argia. Esan dugu lehen Kanbo erbeste izan zitzaiola Zubimendiri, gerra ondoren, gerra zibilaren ondoren. Testurik gehienetan bertsolaritza eta bertsolariak aipatzen badira ere, garai bateko kronika zehatz eta konplitua eginez, hitzak ez dira horretara mugatzen soilik, harantzago doaz eta euskaltzaletasunaren argazkia ekartzeaz gainera, nolabaiteko kronika sentimentala ere azaltzen digu. Sentimentala diot, euskaltzaletasuna sentimendua baita, arrazoia bainoago. Testuek badute garai bateko xarma. Esan dut lehen: prosa bera poesiaren morroi zen garai hartan. Testuak irakurgarriak dira oraindik eta, neurri batez, eredugarriak ere bai, hain eredu gutxiko kazetaritzan, edo, hobeto esanda, ereduak kontuan gutxitan hartzen dituen kazetaritzan. Zubimendik, bertsozale eta euskaltzaleak, gerran garaitua izandakoak, bere memoria darabil aurreraka eta atzeraka, eta behin ezagututako jendea, adiskideak izan ala ez, dakartza gogora, izan zena esateko asmoz.
Ulu egiteko bolondres bila
Harkaitz Cano
Mikel Asurmendi
Mesfida zaitez
Bea Salaberri
Irati Majuelo
Transgresioa irakasgai
Bell Hooks
Bestiak Liburutegia
Manttalingo alaba
Mikel Etxaburu
Paloma Rodriguez-Miñambres
Airemortuak
Gorka Salces Alcalde
Asier Urkiza
Haragizko mamuak
Karmele Mitxelena
Nagore Fernandez
Zoriontasunaren defentsan
Epikuro
Aritz Galarraga
Zeru-lurren liburua
Jon Gerediaga
Aitor Francos
Ez naiz ondo akordatzen
Karlos Linazasoro
Sara Cabrera
Gizon barregarriak
Joxean Agirre
Sara Cabrera
Ura ez baita beti gardena
Xabi Lasa
Irati Majuelo
Gaueko azken expressoa
Eneko Aizpurua
Ibon Egaña
Carvalho Euskadin
Jon Alonso
Aiora Sampedro
Gizadiaren oren gorenak
Stefan Zweig
Jon Jimenez