« Maite dut Dovlatov | Ibaiertzeko ipuina »
Abaro / Itxaro Borda / Balea Zuria, 2020
Jatorria eta modernitatea Javier Rojo / El Diario Vasco, 2020-12-26
Itxaro Bordaren “Abaro” poema liburuan modernitate eta tradizioaren arteko uztarketa interesgarria eskaintzen da, subjektu poetikoaren identitatearen islatzat-edo hartu daitekeena. Liburua irekitzen duen poema zubereraz idatzita dago eta liburuan zehar hor-hemenka agertzen zaizkigu tradizioarekin eta jatorriarekin erlaziona daitezkeen osagaiak: amaren etxea, paisaia basak, herri tradizioei lotutako jarduerak. Honekin batera, modernitatearen erakusgarri diren beste osagaiak tartekatzen dira, hala nola hiriaren presentzia edota ez-lekutzat hartzen diren tokiak, aireportuak-eta bezala. Erreferentzia kulturalei erreparatuz gero ere, antzeko elkarketa topa daiteke kultura tradizionalaren aipamenen ondoren, klasikoak, eta baita pop kulturari dagozkionak ere, agertzen zaizkigu-eta. Erreferentzia multzo hauekin badirudi aditzera ematen zaigula norberaren identitatean jatorria bezain garrantzitsuak direla geroko ibilbidean bakoitzak hartutako erabakiak eta, dialektikaren terminologian aipatuta, bi osagai horien sintesi moduan aurkezten dela. Hori agertzeko Itxaro Bordak estilo eta teknika desberdinen elkartzearen ondorioz diren testuak erabiltzen ditu. Izan ere, bertso libreak eta metrika zorrotzari atxikitako poemak tartekatzen dira, edota irudien segida surrealista diruditenekin batera, esperientzia zuzenetik hartutakoak. Edonola ere, badago baliabide bat besteen gainetik nabarmentzen dena: egitura sintaktikoen errepikapena, esaldi paraleloak sortzeko balio duena, eta metrika zorrotzean egindako poemetan leloa osatzen duena. Elementu hauekin, Itxaro Bordak eroso sentitzen dela dirudien mundu poetikoa eraiki du, non maitasunaren presentziak garrantzizko lekua duen, bakardadearekin batera. Bakardadea, baina, ez da itzuri egin behar zaion presentzia gisa aurkezten, bidelagun moduan baizik.
Gizon barregarriak
Joxean Agirre
Asier Urkiza
Barbaro iraun
Louisa Yousfi
Amaia Alvarez Uria
Izotz ura
Lide Hernando Muñoz
Aiora Sampedro
Palestinaren okupazioaz eta kolonizazioaz
Perry Anderson
Irati Majuelo
Itzulerak
Miren Agur Meabe
Aiora Sampedro
...eta gauetik, euria
Fertxu Izquierdo
Jon Jimenez
Carvalho Euskadin
Jon Alonso
Asier Urkiza
Hitzak palmondo
Silvia Federici
Nagore Fernandez
Altxa, hildakoak
Fred Vargas
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Alderdi komunistaren manifestua
Karl Marx / Friedrich Engels
Aritz Galarraga
Maitasun kapitala
Karmele Jaio
Mikel Asurmendi
Larrosa bat Groenlandian
Iban Garro
Paloma Rodriguez-Miñambres
Jausiz
Alain Mendizabal Diaz
Maddi Galdos Areta
Hiriak eta urteak
Xabier Montoia
Irati Majuelo