« Arratseko ahotsak ozen | Hegaberaren bizi-mina »
Hamar urte barru / Joxe Belmonte / Erein, 2003
Herioren atzaparrak Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 2003-05-25
Argazki bat dago eleberri honen oinarrian. 1973an egindakoa da, eta bertan lau mutil gazte ageri dira, Gorbeia mendiko gurutzearen aurrean. Hamar urte igaro eta gero, berriz elkartuko direla egiten du zin, eta elkartzen direla egia izango bada ere, elkartze hori ez da gertatuko ohiko moduan, gizakiok elkarrekin batzen garen modu horretan, hain zuzen.
Nobelak lau mutil horien historia garatuko du, Heriok haietaz beste egiten duen arte; argazkia ezabatuta geratzen den arte. Bada, beraz, nolabaiteko intriga lan honetan hasiera-hasieratik, nobelaren nondik norakoa zehaztuko duena, bestalde. Izan ere, testua aurrera joan ahala, irakurleak sumatuko du, edo sumatzeko bidean izango da bera, argazki egilea bat eta bakarra izan daitekeela. Herio ez beste inor dela argazkigintzan aritu dena. Narratzailea ere argazkia egin duena bera izango da, baina hori ez da jakiten azkeneraino. Narratzaileak, gainera, kontatzeaz gainera bere iritziak emango ditu testuan, eta batzuetan harrigarria gertatzen da irakurlearentzat, iritziak oso ausartak baitira batzuetan, gordinak besteetan, eta nobelaren ulermena eragozten du horrek.
Interesgarriagoa da, ordea, lau pertsonaien bilakaera. Nobelan agertzen dira beste hiriak, baina giroa Bilbokoa da, pertsonaiak horkoxeak dira eta hor bizi dira, edo behintzat hor egiten dute beren bizitza. Pertsonaiak Euskal Herrian gertatu diren zenbait ekintzaren lekuko dira, eta haietako partaide ere baitira nolabait. Izan ere, lau pertsonaiak, ezberdinak dira laurak, eta bakoitzak bere funtzio sinbolikoa betetzen du. Bata, erbestetik itzuli berria da, bestea, ezker abertzaleko bultzatzailea da, hirugarrenak, hastapenetako bake mugimenduan parte hartzen du; laugarrena Bilbo ilun eta ezkutuko batean mugitzen da. Haien bizitzak, hala ere, une batez elkartu egingo dira, une erabakigarri batez. Patuak badu zereginik horretan, eta aitortu behar da amaierak tragediaren handitasuna hartzen duela nobelan. Tragediaren handitasunarekin batera, errealitatean ematen den tragedia ekartzen digu egileak.
Ulu egiteko bolondres bila
Harkaitz Cano
Mikel Asurmendi
Mesfida zaitez
Bea Salaberri
Irati Majuelo
Transgresioa irakasgai
Bell Hooks
Bestiak Liburutegia
Manttalingo alaba
Mikel Etxaburu
Paloma Rodriguez-Miñambres
Airemortuak
Gorka Salces Alcalde
Asier Urkiza
Haragizko mamuak
Karmele Mitxelena
Nagore Fernandez
Zoriontasunaren defentsan
Epikuro
Aritz Galarraga
Zeru-lurren liburua
Jon Gerediaga
Aitor Francos
Ez naiz ondo akordatzen
Karlos Linazasoro
Sara Cabrera
Gizon barregarriak
Joxean Agirre
Sara Cabrera
Ura ez baita beti gardena
Xabi Lasa
Irati Majuelo
Gaueko azken expressoa
Eneko Aizpurua
Ibon Egaña
Carvalho Euskadin
Jon Alonso
Aiora Sampedro
Gizadiaren oren gorenak
Stefan Zweig
Jon Jimenez