kritiken hemeroteka

8.280 kritika

« | »

Analfabetoa / Iñigo Astiz / Susa, 2019

Gauzen atzean Javier Rojo / El Correo, 2019-06-22

Iñigo Astizen bigarren poema liburua da “Analfabetoa” izenburuarekin argitaratu den idazlan hau. Poemak hiru zatitan sailkatuta agertzen dira liburu honetan: sarrera moduan interpretatu daitezkeen bi poema, lehenengo atalean; liburuaren gorputza dirudiena, bigarrenean; eta testu luze bat, liburuari bukaera emateko. Testu horietan islatzen diren planteamenduek bi oinarri argi dituzte. Lehenengo eta behin, objektuei ematen zaien garrantzia azpimarratu behar da, objektuok beren singulartasunetik kontuan hartzen direlarik. Alde honetatik begiratuta, ematen du Astizek uko egin nahi diola abstrakzioaren tentazioari, eta horren ordez, objektu zehatzek osatzen duten munduan jartzen du arreta. Objektu zehatz horiek historia dute, eta hain zuzen ere, horixe da objektuok gizakiekin duten lotura eraikitzeko erabiltzen dena, edozein gauzaren atzean gizakia topatzen baitugu, eta objektuen bidez gizakien historia ere azaldu daiteke, askotan lanez eta sufrimenduz beteriko historia delarik. Objektuak, beraz, erdigunean jarrita daude, baina beti ere gizatasunaren erakusgarriak diren aldetik.

Eta poesia honen bigarren oinarria objektuen izaera honen ondorioan topatu dezakegu. Objektu zehatzek gizakien bizitzaren berri ematen dutenez gero, gauzen zehaztasun hori nolabait transzendituta geratzen da, bizitzak haien bidez hitz egiten baitu. Hizkuntza berezi hori ulertzea da garrantzitsua. Izan ere, idealismo poetikoaren planteamenduari buelta ematen zaio poesia honetan, eta idealismoan beste errealitate baten berri emateko balio zuen jokaera berbera erabiltzen da hemen gizatasunean sakontzeko. Kontua da, askotan, objektuek erabiltzen duten hizkuntza hori ulertezina geratzen dela eta historia ahanzturan amildu daiteke. Honelako planteamendua erakusten duen poesiari dagokion bezala, idazkera poetiko estandarretik aldentzen saiatzen da idazlea, poesia gogora ekar lezaketen hitzak-eta baztertuz.

Aipamen berezia merezi du azken ataleko testu luzeak: bertan ia edozein baliabide poetiko bazterrean utzita, bizitzaren aurreko jarrera izan nahi duen aldarrikapen moduko testu batekin egiten dugu topo, eta nire ustez honek liburuaren tonua apurtzen du.

Azken kritikak

...eta gauetik, euria
Fertxu Izquierdo

Jon Jimenez

Carvalho Euskadin
Jon Alonso

Asier Urkiza

Hitzak palmondo
Silvia Federici

Nagore Fernandez

Altxa, hildakoak
Fred Vargas

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Alderdi komunistaren manifestua
Karl Marx / Friedrich Engels

Aritz Galarraga

Maitasun kapitala
Karmele Jaio

Mikel Asurmendi

Larrosa bat Groenlandian
Iban Garro

Paloma Rodriguez-Miñambres

Jausiz
Alain Mendizabal Diaz

Maddi Galdos Areta

Hiriak eta urteak
Xabier Montoia

Irati Majuelo

Zakur zaunkak
Iñaki Irazu

Hasier Rekondo

Bufalo guztiak
Juanra Madariaga

Paloma Rodriguez-Miñambres

Independentzien eguzkiak
Ahmadou Kourouma

Jon Jimenez

Zirriborroak eta gero
Askoren artean

Asier Urkiza

Zirriborroak eta gero
Askoren artean

Amaia Alvarez Uria

Artxiboa

2024(e)ko martxoa

2024(e)ko otsaila

2024(e)ko urtarrila

2023(e)ko abendua

2023(e)ko azaroa

2023(e)ko urria

2023(e)ko iraila

2023(e)ko abuztua

2023(e)ko uztaila

2023(e)ko ekaina

2023(e)ko maiatza

2023(e)ko apirila

Hedabideak