« Haurrak onik dira | Irla Chumea »
Ohe hutsetan / Izaskun Gracia Quintana / Balea Zuria, 2018
Errautsen artean Javier Rojo / El Diario Vasco, 2018-05-12
Literaturan askotan agertzen diren gaien artean nahiaren eta errealitatearen arteko kontrajarpena aurkitu ohi da. Kontrajarpen hau oinarrizkoa da, eta literatura gizakien barne-gatazken isla den neurrian, kontrajarpen horrek gizakien bizitza ere azal lezake. Izaskun Gracia Quintanaren eskutik heldu den “Ohe hutsetan” izenburuko poema liburu honetan ere gai hori agertzen zaigu ardatz moduan. Idazlan honetan argitaratu diren testuetan subjektu poetiko bat azaltzen zaigu, askotan “gu” pertsona gramatikalaren bidez adierazia. Subjektu hori zerbait eraiki nahian aurkitzen dugu, identitate bat, batzuetan pertsonala baina askotan kolektiboa. Eta identitate hau eraikitzeko ingurua du oztopo.
Poema hauetan irudi batzuk planteatzen zaizkio irakurleari ahalegin horren nondik-norakoa azaltzeko. Horietako bat, nabarmenenetakoa, errautsa da. Errautsa, askotan, lehenaldi mitiko bati loturik agertzen da, etorkizunerako bideak mitoan baitu abiapuntua. Behinola izan ginenaren errautsetatik identitatea eraikitzea, ordea, ezinezkoa da, errautsak, azken finean, hondamendiaren aztarnak baino ez baitira. Honelako ideiak islatzeko idazleak gehienetan poema nahiko laburrak hautatu ditu, non paradoxa eta kontraesana oinarrizko osagai moduan agertzen zaizkigun. Poema hauek, batez ere, poemarik laburrenen kasuan, flashak bezalakoak dira, momentu batean bizitza bera den kontraesan eta paradoxa hori argitzeko balio dutenak. Poemek, bestalde, abstraktuak izateko joera dute. Bertan agertzen diren irudiak zehaztugabeak dira, orokorrak. Eta subjektu poetikoak errautsetatik zerbait eraikitzea ezinezkoa delako kontzientzia hartzen duelarik, idazlanean islatzen den sentimendu nagusia etsipenezkoa da. Ahaleginak alferrikakoak izanik, ilusioak faltsuak dira, geure burua engainatzeko prestatu diren amarruak.
Subjektu poetikoa egia horretaz jakitun bihurtzen den puntuan sortzen da hemengo poesia, hausnarketa eta hustasun-sentimendua bere baitan biltzen dituena.
Airemortuak
Gorka Salces Alcalde
Maddi Galdos Areta
Mundu zitalaren kontra
Lizar Begoña
Asier Urkiza
Izotz ura
Lide Hernando Muñoz
Nagore Fernandez
Airemortuak
Gorka Salces Alcalde
Paloma Rodriguez-Miñambres
Ulu egiteko bolondres bila
Harkaitz Cano
Mikel Asurmendi
Mesfida zaitez
Bea Salaberri
Irati Majuelo
Transgresioa irakasgai
Bell Hooks
Bestiak Liburutegia
Manttalingo alaba
Mikel Etxaburu
Paloma Rodriguez-Miñambres
Airemortuak
Gorka Salces Alcalde
Asier Urkiza
Haragizko mamuak
Karmele Mitxelena
Nagore Fernandez
Zoriontasunaren defentsan
Epikuro
Aritz Galarraga
Zeru-lurren liburua
Jon Gerediaga
Aitor Francos
Ez naiz ondo akordatzen
Karlos Linazasoro
Sara Cabrera
Gizon barregarriak
Joxean Agirre
Sara Cabrera