« Pop-ipuinak | Abandonuaren ispiluak »
Sorginak (lehen eta orain Afrikan eta hemen) / Xipri Arbelbide / Elkar, 2011
Sorginetan sinesten Javier Rojo / El Correo, 2011-06-25
Xipri Arbelbidek sorginen mundua ezagutarazi nahi du “Sorginak. Lehen eta orain Afrikan eta hemen” izenburuko saiakera honetan, eta horretarako bere esperientzia pertsonala erabili du abiapuntu moduan, zeren Boli Kostan misiolari egon zenean ikusitakoak azaltzen baititu. Magiak mundu horretan duen garrantzia azaltzen digu eta ikusiko dugu nola hango jendeak benetakotzat hartzen dituen sinestezinak diruditenak, are norberaren esperientziaren aurka daudelarik ere. Kasu honetan, norberaren esperientziak eta sinesmenak talka egiten badute, sinesmena da nagusi ateratzen dena, esperientzia sinesmen horretara egokitu behar delarik. Afrikako gertakariak kontatzen dituen atal hauek anekdota bilduma interesgarriak dira, anekdota horiek integratzeko eskema teoriko sendoa falta duela iruditzen bazait ere. Hurrengo kapituluetan Boli Kostakoak alde batera utzita, Euskal Herri kristaura biltzen ditu begiak idazleak, hemen, Europako Mendebaldean historian zehar zer gertatu zen azaltzeko. Eta ondorio nabarmen batera heltzen da idazlea: sorginetan eta magian sinestea ez da herri “primitiboetan” bakarrik gertatzen. Herrialde aurreratuetan eta hiri giroan ere halako sinesmenak baditugu. Euskal Herriaren historian ikusitakoa azaltzerakoan, adierazten zaigu sorginetan-eta sineste hori gertatu zela kristau sinesmenak oso sakonak ez zirelako. Sakonean animismoarekin lotu litezkeen sinesmen batzuk zeuden eta horien gainean kristautasuna txertatu da, baina aspaldiko sinesmen animista horiek guztiz bazterrean utzi gabe. Kristautasunak bere sinesmenen eskeman sartu zuen sorginetan-eta sinestea, baina horretarako deabruaren presentzia nabarmendu behar izan du.
Liburua bukatzeko De Lancreren idazkietan agertzen direnak aztertzen ditu Arbelbidek, hura izan baitzen XVII. Mendearen hasieran Ipar Euskal Herria sorginetatik “garbitzera” etorri zen inkisidorea. Idazlana, interesgarria gertatzen da, baina nahiko anekdotikoa lehen esan bezala. Xehetasunak bilatu nahi dituenak, istorio eta anekdotak jakin nahi dituenak, hor aurkituko du bere interesa non asetu.
...eta gauetik, euria
Fertxu Izquierdo
Jon Jimenez
Carvalho Euskadin
Jon Alonso
Asier Urkiza
Hitzak palmondo
Silvia Federici
Nagore Fernandez
Altxa, hildakoak
Fred Vargas
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Alderdi komunistaren manifestua
Karl Marx / Friedrich Engels
Aritz Galarraga
Maitasun kapitala
Karmele Jaio
Mikel Asurmendi
Larrosa bat Groenlandian
Iban Garro
Paloma Rodriguez-Miñambres
Jausiz
Alain Mendizabal Diaz
Maddi Galdos Areta
Hiriak eta urteak
Xabier Montoia
Irati Majuelo
Zakur zaunkak
Iñaki Irazu
Hasier Rekondo
Bufalo guztiak
Juanra Madariaga
Paloma Rodriguez-Miñambres
Independentzien eguzkiak
Ahmadou Kourouma
Jon Jimenez
Zirriborroak eta gero
Askoren artean
Asier Urkiza
Zirriborroak eta gero
Askoren artean
Amaia Alvarez Uria