« Izateko arrazoi bila | Gudari zaharraren gerra galdua »
Damutzen ez direnak / Itxaso Araque / Elkar, 2012
Ez naiz damu Leire Zubeldia / Gara, 2013-06-02
Aspaldiko urteetan zineman oso erabilia den egitura aukeratu du Itxasok nobela hau eraikitzeko. Hiru hiri, hiru pertsonaia eta hiru istorio, zatika eta elkarrekin nahastuz kontatuak. Bizpahiru orriko dosi txikiak eskainiz garatzen du istorio bakoitza. Irakurlea berriz aisa konturatzen da non dagoen. Izan ere, narratzailearen ikuspuntua aldatu egiten da istorio bakoitzean. Ez dago nahasmenik. Dena dago argi, eta erraz egiten da aurrera.
Lehenengo istorioa Britainia Handian gertatzen da. Stu da protagonista. Banku garrantzitsu batean egiten du lan. Ibilbide oparoaz gozatzen ari da, zortzi urtetan bi aldiz igo dute mailaz, eta gorako bide horretan piramidearen erpinera iristea da bizitzen jarraitzeko duen motibazio bakarra. Izan ere, neskak utzi zuenetik, lorpenak lorpen, Sturen bizitza hutsik dago.
Europako beste hiri batean, Munichen, kokatzen da bigarren istorioa. Andrehas arkitektoa da. Kate handi baten hotela diseinatzeko enkargua egin diote. Bere bizitzako proiektua. Horretarako, ordea, bizi-bizirik dagoen plaza bat eraitsi behar dute. Arkitektura sozialagoa egin nahi zuen gaztetan Andrehasek, baina ardi otzan baten gisan erori da agintarien interesen menera. Eta hirugarren istorioko pertsonaia Naroa dugu. Kazetaria da bera, gehiegi maite ez duen mutil-lagun italiarrarekin bizi da. Mutil-lagunak eskaintzen dion bizi mailak lotzen du harreman hutsal horretan jarraitzera, elkarrekin ez ideologia ez maitasuna konpartitzen ez duten arren.
Garestia eta gogorra da koherente izatea, my friend! Bai Milanen, bai Munichen, bai Londresen ere. Sutsu defendatu izan duten idealei bizkar eman izanagatik krisian bizi diren edo krisia bizi duten pertsonen istorioak dira, hortaz, Itxasok dakarzkigunak. Ez da nobedadea. Esan daiteke gai topikoa dela literaturan. Alde horretatik ez du berrikuntzarik eskaintzen. Baina kasu honetan, Itxasok gai honetaz hitz egiteko aukeratu duen modua azpimarratuko nuke. Dinamikoa, freskoa, arina, baina aldi berean iradokizunez, hausnarketaz eta kritikaz betea. Aitortzen dut: ni ere ez naiz damu.
Ulu egiteko bolondres bila
Harkaitz Cano
Mikel Asurmendi
Mesfida zaitez
Bea Salaberri
Irati Majuelo
Transgresioa irakasgai
Bell Hooks
Bestiak Liburutegia
Manttalingo alaba
Mikel Etxaburu
Paloma Rodriguez-Miñambres
Airemortuak
Gorka Salces Alcalde
Asier Urkiza
Haragizko mamuak
Karmele Mitxelena
Nagore Fernandez
Zoriontasunaren defentsan
Epikuro
Aritz Galarraga
Zeru-lurren liburua
Jon Gerediaga
Aitor Francos
Ez naiz ondo akordatzen
Karlos Linazasoro
Sara Cabrera
Gizon barregarriak
Joxean Agirre
Sara Cabrera
Ura ez baita beti gardena
Xabi Lasa
Irati Majuelo
Gaueko azken expressoa
Eneko Aizpurua
Ibon Egaña
Carvalho Euskadin
Jon Alonso
Aiora Sampedro
Gizadiaren oren gorenak
Stefan Zweig
Jon Jimenez