« Itsastxorien bindikapena | Olerkiak »
Gauzurtz baten izenak asmatzen / Eneko Olasagasti / Susa, 1985
Hiru poeta gaztek beren liburuak argitaratu dituzte Susa sailean (I) Silvia L. / Egin, 1985-03-31
Jotake ari zaigu Susa argitaletxea liburuak ateratzen. Azokan ateratzeko zen askok orain arte ez du argia ikusteko aukerarik izan. Hemen daude azkenik eta haietariko zenbait komentatzeko asmotan, Eneko Olasagastiren Gauzurtz baten izenak asmatzen; Omar Nabarroren Itsastxorien bindikapena eta Xabier Montoiaren Likantropo dira plaza honetara ekarri ditugun poesi-liburuak. Poesia eta hitzlana nahiko orekaturik dagoen sail honetan zail egiten zaigu, poesiari dagokionean, zein den zein baino hobea erabakitzea, besterik gabe onak diren batzu bazterrean uzteko beldurrez. Subjetiboak dira, beraz, gure azterketak, poesia aztertzeko erizpide sendoa argi ikusten ez den bitartean.
Gauzurtz baten izenak asmatzen
Eneko Olasagastiren liburua, aipatu dugunez, Gauzurtz baten izenak asmatzen dauka titulu. Ezaguna zaigu egilea zenbait aldizkaritan eginiko kolaborazioak direla medio, hala nola beste batzurekin batera sail honetan bertan ateratako Eta zergatik ez …. Sigrid? liburuagatik. Poeta honen mundu ikuspegia, liburu honetan, intimista dela esan dezakegu, sozial kutsuko poemekin nahasten duelarik. Liburuaren lehen partean maitasunaz ari da eta bertan iraganarekiko bildurra azalerazten du, bide batez metapoesia eginez. Adibide bat ikus dezagun: “Ez dut nahi/ gau hori/ iragan honetara kondenatu/ ez, paper honetan gorde/ gure gorputz izerditsuen/ memoria.” (17. or.) edo-ta,”… gure gorputzek ez dute istorio honen/ bukaerarik idatzi.” (33. or) Ikusi denez, idatzirikoa ez dela derrigorrez iragandako zerbait azaltzen saiatzen da poeta.
Parte honetako poema askotan argi ikusten da zinearekiko nolabaiteko lotura. Ikus dezagun hau goian aipaturiko joerarekin nahasirik: “Idatzi gabe jarraitzen dut/ dena,/ eskua ez altxatzeagatik/ papereraino,/ hitz juxtua ez esateagatik,/ zu ikuslea zarelako/ nire amodioa/ proiektatzen duten zinema.” (29. Or)
Bigarren parteak “Urrun da Beyrouth/ Urrun al da Beyrouth?” dauka izena. Hemen hasten dira poema sozialagoak, zeinetan poesia prosaikoagoa bihurtzen bait da. Neurri berean, zenbait poematan existentzialismo kutsua atzematen da. Orohar etsipenerako poemak ditugu parte honetako gehienak, gai asko ukitzen duelarik; ez da honetan lehenengo batasuna gordetzen. Zenbait konposiziotan elementu marjinalak tartekatzen ditu, poesi-mota bati arrotzak zaizkionak baina honetan eta, ikusiko dugunez, Montoiaren kasutan egoki gertatzen direnak: “Askatasunarekin, gaur/ egunero bezala/ larrua jo diagu,/ kalean preserbatibo erabiliak/ sakabanatzen dituk,/ baina ez diagu elkarrekin/ goizalderarte gelditzean bere beso/ beroetan/ inoiz lo hartzea lortu.” (51. or).
[Beste bi liburuez ari da ondoren]
Ulu egiteko bolondres bila
Harkaitz Cano
Mikel Asurmendi
Mesfida zaitez
Bea Salaberri
Irati Majuelo
Transgresioa irakasgai
Bell Hooks
Bestiak Liburutegia
Manttalingo alaba
Mikel Etxaburu
Paloma Rodriguez-Miñambres
Airemortuak
Gorka Salces Alcalde
Asier Urkiza
Haragizko mamuak
Karmele Mitxelena
Nagore Fernandez
Zoriontasunaren defentsan
Epikuro
Aritz Galarraga
Zeru-lurren liburua
Jon Gerediaga
Aitor Francos
Ez naiz ondo akordatzen
Karlos Linazasoro
Sara Cabrera
Gizon barregarriak
Joxean Agirre
Sara Cabrera
Ura ez baita beti gardena
Xabi Lasa
Irati Majuelo
Gaueko azken expressoa
Eneko Aizpurua
Ibon Egaña
Carvalho Euskadin
Jon Alonso
Aiora Sampedro
Gizadiaren oren gorenak
Stefan Zweig
Jon Jimenez