« Ez naizena naiz | Aztoramenean, giza-etologia »
Igelak benetan hiltzen dira / Iñaki Irasizabal / Elkar, 2011
Desagerpenaren atzean Javier Rojo / El Correo, 2011-05-21
Iñaki Irasizabali intrigazko nobelak idaztea gustatzen zaio. Horixe gertatzen zen orain arte idatzi dituen liburuen artean famatuenean, “Mendaroko txokolatea” izenburuko hartan. Eta berdin azaltzen zaigu gaurko honetan, “Igelak benetan hiltzen dira” deitzen den nobela labur honetan.
Lehenengo eta behin esan behar da honelako nobelak idaztea zaila dela. Irakurleak jakin behar duen informazioa momenturo kontrolatu behar da, baina kontrol horretan ez da idazlearen eskua gehiegi nabaritu behar, irakurlea manipulatuta sentituko ez bada. Istorio interesgarria izan behar du, baina sinesgarritasunaren arauak errespetatuz. Egia da Iñaki Irasizabalek liburu honetako hautatu duen istorioa interesgarria dela. Izan ere, gertakariak hamabi urteko neskato baten desagerpenaren inguruan ardaztuta daude. Kostaldeko herri txiki batean bizi den neskato hau desagertu egin da eta haren arrastorik inon agertzen ez denez, bere aita, herriko udaltzaina, inguruak astintzen hasten da, ea handik zer ateratzen den. Narrazioa ardatz horren inguruan bilduta agertu arren, aitak alaba aurkitzeko egiten duen ahaleginaren kontakizunak aitzakia ematen du herrian bizi direnen harremanak eta ezkutatzen dituzten sekretuak aireratzeko, itxuraz orekatua eta lasaia izan behar zen herriaren azalaren azpian arazoz beteriko pertsonaia batzuk agertzen zaizkigu-eta. Kontakizuna aurrera eramateko, idazleak pertsonaia bat hautatu du narratzaile moduan, gertakarien kronika egitea erabaki duena. Idazkeran aditzak (ekintzak) garrantzi osoa hartzen duen esaldi laburrak erabiltzen dira, kontakizunari berebiziko abiadura ematen diotenak, baina inplikazioetan hausnartzea galarazten dutenak.
Bestalde, hainbat eta hainbat xehetasun txiki aipatzen direnez narrazioan, duda bat planteatzen zaio irakurleari: Nola jakin dezake gertakarietan inplikazio berezirik ez duen pertsonaia batek hainbeste xehetasun, bertan egon ez bada? Pertsonaiaren izaerak inkoherentea baitirudi, hark erakusten duen ikuspuntuarekin konparatuta. Eta horrekin batera, beste informazio garrantzitsu batzuk (gertakarien subjektuak, adibidez) ezkutatu egiten ditu, suspentsea sortu nahirik-edo. Azkenean, irakurleari inpresioa geratzen zaio idazlearen presentzia gehiegi nabarmentzen dela argumentuaren aldetik begiratuta bigarren mailako pertsonaia baino ez den narratzaile horrengan.
Ulu egiteko bolondres bila
Harkaitz Cano
Mikel Asurmendi
Mesfida zaitez
Bea Salaberri
Irati Majuelo
Transgresioa irakasgai
Bell Hooks
Bestiak Liburutegia
Manttalingo alaba
Mikel Etxaburu
Paloma Rodriguez-Miñambres
Airemortuak
Gorka Salces Alcalde
Asier Urkiza
Haragizko mamuak
Karmele Mitxelena
Nagore Fernandez
Zoriontasunaren defentsan
Epikuro
Aritz Galarraga
Zeru-lurren liburua
Jon Gerediaga
Aitor Francos
Ez naiz ondo akordatzen
Karlos Linazasoro
Sara Cabrera
Gizon barregarriak
Joxean Agirre
Sara Cabrera
Ura ez baita beti gardena
Xabi Lasa
Irati Majuelo
Gaueko azken expressoa
Eneko Aizpurua
Ibon Egaña
Carvalho Euskadin
Jon Alonso
Aiora Sampedro
Gizadiaren oren gorenak
Stefan Zweig
Jon Jimenez