« Udaberriaren itxaropena | Argilunen liburua »
Barre algarak infernutik / Migel Angel Mintegi / Erein, 2009
Ereduari jarraituz Javier Rojo / El Correo, 2010-02-27
Migel Angel Mintegi Larrazak gustuko du nobela beltza. Bere idazkietan behin baino gehiago azaldu da zaletasun hori, eta, kontuan hartuta bere nobeletan agertzen diren erreferentziak, badirudi argi dagoela zein den bere eredua: Raymond Chandler-ek idatzitako liburuak eta, pertsonaiei dagokienez, Philip Marlowe, idazle amerikarraren irudimenetik sortu den ikertzaile pribatua. Betiko loa idatzi zuen idazlearen jarraitzailea da Mintegi, eta Chandler-en liburu honetan agertzen diren planteamenduak euskal idazleak egiten duen lanaren oinarritzat har daitezke. Esate baterako, aberastasunaren atzean ezkutatzen den ustelkeria azaltzen da bere nobelan. Ereduan bezalaxe, Mintegiaren nobelan ere, itxuraz aberatsak eta gizartearen aurrean eredutzat har daitezkeen pertsonaiak agertzen dira. Beren bizitzetan sekretuak dauzkate, eta, sekretu horietan, sagar ikusgarri baina barrutik ustelaren irudiarekin topo egiten dugu. Halaxe da erakusten duen mundua. Chandler-en nobelan, Sternwood jeneralaren alabek erakusten zuten endekatze moduko hori. Mintegiaren nobelaren argumentua Euskal Herrian kokatzen dela kontuan hartuta, askoz apalagoak dira aberastasunaren marka horiek (kasu honetan bidaia agentzia baten jabea eta honen seme-alabak), baina antzeko irudiarekin azal daiteke bertan agertzen dena.
Planteamenduaz gain, pertsonaiengan ere antzekotasunak ikusi ahal ditugu. Edozein biziotarako joera (drogak, sexua… Chandler-en nobelan jokoa ere agertzen zen) aurkezten duten pertsonaiak ikusi ahal ditugu nobelan, diruak ematen duen babesaren atzean arazoa lehertzen ez den bitartean gorde daitezkeenak. Femme fatal baten presentzia ere aurkitzen dugu nobela honetan, ederra, erakargarria, baina aldi berean guztiz arriskutsua. Baita kaleko jende gisakoak ere, delitu txikiak eginez aldez edo moldez bizitzan aurrera ateratzen direnak, nahiz eta batzuetan beraiek baino handiagoa den trama batean sartuta gertatu. Eta ikertzailea, jakina, kasu honetan nahi gabe ere anaia gaiztoaren heriotza argitu nahi duen bigarren mailako abokatua, anaiaren heriotza argitu nahirik zaborra mugitu eta espero ez dituen ondorioetara helduko baita. Argumentua, jakina, korapilatua da, eta testua oso ondo idatzita dago… ondoegi agian, nobela beltza izateko.
Ereduari guztiz lotuta dago liburua, baina dudarik gabe gustura irakurtzen den nobela entretenigarri horietakoa da, denbora pasarako liburu interesgarria.
Ulu egiteko bolondres bila
Harkaitz Cano
Mikel Asurmendi
Mesfida zaitez
Bea Salaberri
Irati Majuelo
Transgresioa irakasgai
Bell Hooks
Bestiak Liburutegia
Manttalingo alaba
Mikel Etxaburu
Paloma Rodriguez-Miñambres
Airemortuak
Gorka Salces Alcalde
Asier Urkiza
Haragizko mamuak
Karmele Mitxelena
Nagore Fernandez
Zoriontasunaren defentsan
Epikuro
Aritz Galarraga
Zeru-lurren liburua
Jon Gerediaga
Aitor Francos
Ez naiz ondo akordatzen
Karlos Linazasoro
Sara Cabrera
Gizon barregarriak
Joxean Agirre
Sara Cabrera
Ura ez baita beti gardena
Xabi Lasa
Irati Majuelo
Gaueko azken expressoa
Eneko Aizpurua
Ibon Egaña
Carvalho Euskadin
Jon Alonso
Aiora Sampedro
Gizadiaren oren gorenak
Stefan Zweig
Jon Jimenez