kritiken hemeroteka

8.288 kritika

« | »

Mentura dugun artean / Anjel Lertxundi / Alberdania, 2001

Literaturaren kalesa Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 2002-04-06

Liburua, esan dezadan ezer baino lehen, astiro irakurtzeko da. Garai batean belaontziak eta kalesak —hiru mastako belaontziak eta lau zaldirekiko kalesak— hartzen ziren garaian, astetako eta hilabetetako bidaiak egiten ziren moduan egin behar da Anjel Lertxundiren liburuak eskaintzen duen bidea, amaierara presarik gabe iristeko, bidaiak eskaintzen duenaz gozatuz, aurrera joan ahala tristatuz, atzean utzi denagatik batez ere.

Eta egia esan, garai bateko bidaiek adina —nire baieztapenak ez du esan nahi gaur egungo bidaiek ezer eskaintzen ez dutenik— eskaintzen du liburuak, literaturaren ikuspegitik ez ezik, baita etikarenetik ere; azken finean, bere zeregina zaintzen duen idazleak arazo etikoak sorrarazten ditu bere nobela eta poemetan, bere ipuin eta hitzaldietan, irakurleek, bakoitzak bere bakardadean, arazo etikoei erantzuna eman diezaien, ahal duten neurrian. Saiakerak, Anjel Lertxundik saiatu duen saiakerak, gehiago du aitorpenetik, literaturak hurbiletik —hurbileko talaiatik, idazleari izugarri gustatzen zaion hitza erabiliz— sortzen dizkion galderei erantzuteko premiaren ondorio, gaztelu urruneko almenetatik —ez dakit gogoko ote duen hitz hori— literatura fikzioa balitz bezala hartzeko jokoa baino.

Beraz, Anjel Lertxundiren inplikazioa liburuan zuzena da, kezkatzen eta larritzen duten arazoei buruz idazten du, lehenago arazo horiei buruz gogoeta egin ondoren; baina jakina, fikzioa —horixe da literatura— duela abiapuntu. Letren errepublikari eskaintzen dion testua, esaterako, sujerikorra da oso; Oteizari eskainitakoa, eztabaidagarria; Mikel Lasari buruzkoa samurra; tradizioaren eta modernidadearen arteko lehiarena, funtsezkoa, ezer funtsekorik bada gure munduan… Hitz gutxitan, idazleak gizartean duen zereginari buruz ari da Anjel Lertxundi; hobe esan, idazleak eta idazlearen lanek —kulturak alegia— gizartean duten zereginari buruz. Obra, azkenik, literaturaren esparrutik haratago baitoa, zorionerako edo zoritxarrerako.

Azken kritikak

Gizon barregarriak
Joxean Agirre

Asier Urkiza

Barbaro iraun
Louisa Yousfi

Amaia Alvarez Uria

Izotz ura
Lide Hernando Muñoz

Aiora Sampedro

Palestinaren okupazioaz eta kolonizazioaz
Perry Anderson

Irati Majuelo

Itzulerak
Miren Agur Meabe

Aiora Sampedro

...eta gauetik, euria
Fertxu Izquierdo

Jon Jimenez

Carvalho Euskadin
Jon Alonso

Asier Urkiza

Hitzak palmondo
Silvia Federici

Nagore Fernandez

Altxa, hildakoak
Fred Vargas

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Alderdi komunistaren manifestua
Karl Marx / Friedrich Engels

Aritz Galarraga

Maitasun kapitala
Karmele Jaio

Mikel Asurmendi

Larrosa bat Groenlandian
Iban Garro

Paloma Rodriguez-Miñambres

Jausiz
Alain Mendizabal Diaz

Maddi Galdos Areta

Hiriak eta urteak
Xabier Montoia

Irati Majuelo

Artxiboa

2024(e)ko martxoa

2024(e)ko otsaila

2024(e)ko urtarrila

2023(e)ko abendua

2023(e)ko azaroa

2023(e)ko urria

2023(e)ko iraila

2023(e)ko abuztua

2023(e)ko uztaila

2023(e)ko ekaina

2023(e)ko maiatza

2023(e)ko apirila

Hedabideak