« Literatur fosilak | Mikrokritika bat »
Alea / Beñat Sarasola / Susa, 2008
Lehengo utopien ostean Igor Estankona / Argia, 2009-05-17
Dadaistek hala zioten: “Ez dut gura jakin ere egin, ni baino lehenago inor egon den”. Sarasolak lehen aldiz ariko balitz bezala idatzi du Alea. Baina, bestalde, Laboari dedikatzen dio poema ia ezinezko bat, eta liburuak poesia erabatekotik narratibora egiten du apurka-apurka, eta enumerazio zoroetatik hezur-haragizko istorioetara. Nola definitu beraz liburu ez hain abangoardista hau, dena idatzia badago jadanik, abangoardia atzean geratu bada?
Aforistikoa, etenez betea, pitin bat egunerokoa, apur bat collagea, sano konplexua, Aleak jendez beteriko kaleen usaina dakar, milaka pertsonen presa, hiriaren bakardade zaratatsua… Eta marko postmoderno horretan arrapaladan datoz pentsamenduak, ez du astirik ematen analisirako, helburua ez da subjektua, baizik eta objektuaren deskripzioa egitea: gaur egungo bizitza eta patroirik eza. Donostiarrak, bere azken aldiko Bartzelona erraldoi eta aberatsa deskribatzeko, literaturaren mugak zeharkatu behar direla ikusi du. Emaitza interesgarria da. Irakurtzeko gogorra baina ulertzeko erraza. Ez dago zertan ezer ulertu. Erritmoa liburuak berak markatzen du, hiriak markatzen duen bezala hiritarren erritmoa.
Irakurleari protagonismo handia ematen dion liburua da, halabeharrez, honakoa. Modu eskuzabalean irakurri behar da, eta idazlearen ahalegina onartu, hizkera aldrebes eta zurrunbilotsuan sartuz. Pentsamenduak gorde ezin dezakeen bizitzaren oihartzuna da Sarasolak, gordin, paperera ekarri duena. Poema-bakarrizketa hauek erregistro berezi bat dira, joko bat. Errealitatea beste modu batera azaldu ezin, eta Sarasolak absurdotu egiten du poesia. Debate hori —poesiaren doitasunarena, tradizio eta modernitatearena— zabalik dago XX. mendeko bigarren hamarkadatik, eta ez da oraindik itxi. Eta Sarasolak eztabaida errekuperatu du, zabaldu egin nahi du hausnarketa. Poesia, azken finean, ez da bakarrik emozio-egoera. Pentsaketa ere bada. Eta aurrera egingo badu, arakatu egin behar dira konbentzioak. Sortzaile erromantikoen figura dudan jartzeko irakurketa gomendagarria, inondik ere. Ze Sarasola ez da poeta batere erromantikoa. Alea ez da batere intuitiboa. Alea da, kasik, metahizkuntza. Poeta-kritikariaren hoztasunarekin landua, orainetik idatzia, post-utopikoa eta serioa bezain ironikoa, liburu hau garaiko produktua da duda barik.
Airemortuak
Gorka Salces Alcalde
Maddi Galdos Areta
Mundu zitalaren kontra
Lizar Begoña
Asier Urkiza
Izotz ura
Lide Hernando Muñoz
Nagore Fernandez
Airemortuak
Gorka Salces Alcalde
Paloma Rodriguez-Miñambres
Ulu egiteko bolondres bila
Harkaitz Cano
Mikel Asurmendi
Mesfida zaitez
Bea Salaberri
Irati Majuelo
Transgresioa irakasgai
Bell Hooks
Bestiak Liburutegia
Manttalingo alaba
Mikel Etxaburu
Paloma Rodriguez-Miñambres
Airemortuak
Gorka Salces Alcalde
Asier Urkiza
Haragizko mamuak
Karmele Mitxelena
Nagore Fernandez
Zoriontasunaren defentsan
Epikuro
Aritz Galarraga
Zeru-lurren liburua
Jon Gerediaga
Aitor Francos
Ez naiz ondo akordatzen
Karlos Linazasoro
Sara Cabrera
Gizon barregarriak
Joxean Agirre
Sara Cabrera