« Lagun izoztua | Ordaina zor nizun »
Oinez / Xabin Egaña / Arabera, 2001
Xabin Egañaren ezohiko liburu bat Fito Rodriguez / Gara, 2002-03-02
Xabin Egañaren ibilerak barne soseguaren bila egindako urratsen berri ematen digu Arabera argitaletxeak eskainitako ezohiko liburuan. Eskaintza preziatua, bada, egilearen Jura aldeko pasierak nahiz gogoetak gal ez daitezen.
Esan bezala, ezohiko liburua da gaur hona ekarritakoa. Izan ere, alde batetik, berez ez baita liburua (bere zentzu hertsian bederen…) eta, bestetik, liburua den neurrian, liburuaren neurria ematen baitu bete-betean.
Ezin esan Egañak Jose Luis Alvarez Santa Cristinari dedikaturiko liburuak testu asko duenik. Bai, ordea, aski baduela. Liburu gehienek daramaten informazio alfabetikoaren gehiegikeria arbuiatuz edo, marrazkiak dira orriotan gehien barreiatzen direnak. Apenas hamasei burutazio euskaraz (bukaeran gazteleratuak) aurkitzea badago natura alpinoaz zirriborraturiko orrien artean (hostoen artean beharko genuke adierazi…?).
Marrazkiak dira, ohiko ez dena, liburuaren oinarria. Hizkiak, berriz, osagarria.
XV merdearen hondarrean Sebastian Brantek bere Das Narrerschiff (Eroen ontzia) argitaratu zuenean ez zuen testu askorik plazaratu. Geroxeago poeta ezezagunak zein ezagunegiak (Jacques Locher, kasu) olerkiak aritu ziren gehitzen eta ardatzezkoa zena potolatzen liburuak sekulako arrakasta lortu zuelako testuz urriegia izanda ere. Orduko kulturak ez zuen onartu nahi izaten aipatu Das Narrerschiff ekarpena (testuak bezainbestekoa, behintzat) Alberto Durerok egindako grabatuetan fundatzen zela. Ez zela testu-liburu hutsa, alegia.
Oraingoan ere marrazkien eskaintzak du garrantzia nahiz eta, goian esandakoaren arabera, gogoetak haiekin batera joan. Bidai kaiera dugu, ezbairik gabe. Baina, esperientzia bihurtzen diren bidaiak bezala, barne bidaiaren berri ere badugu aurkitzerik erakusten zaigun baina erakusketa ez den honetan.
Natura eta sosegua. Gure gizarteak galdurik dauzkan erreferentziak dira Egañarentzat kaia eta lasaitasuna, Itaca eta baretasuna.
Das Narrenschiff zaharrean, Errenazimentuan zabaldutako giro kultural eroaz trufatzen ziren hitzetan nahiz marrazkietan. Bere “Oinez” honetan Xabin Egañak gaurko gizarteak galdu duen sosegua ez du aldarrikatzen, erakutsi egiten du. Apalki bezain tinko. Irudiz eta hitzez.
Ulu egiteko bolondres bila
Harkaitz Cano
Mikel Asurmendi
Mesfida zaitez
Bea Salaberri
Irati Majuelo
Transgresioa irakasgai
Bell Hooks
Bestiak Liburutegia
Manttalingo alaba
Mikel Etxaburu
Paloma Rodriguez-Miñambres
Airemortuak
Gorka Salces Alcalde
Asier Urkiza
Haragizko mamuak
Karmele Mitxelena
Nagore Fernandez
Zoriontasunaren defentsan
Epikuro
Aritz Galarraga
Zeru-lurren liburua
Jon Gerediaga
Aitor Francos
Ez naiz ondo akordatzen
Karlos Linazasoro
Sara Cabrera
Gizon barregarriak
Joxean Agirre
Sara Cabrera
Ura ez baita beti gardena
Xabi Lasa
Irati Majuelo
Gaueko azken expressoa
Eneko Aizpurua
Ibon Egaña
Carvalho Euskadin
Jon Alonso
Aiora Sampedro
Gizadiaren oren gorenak
Stefan Zweig
Jon Jimenez