« Intimitatea | Oroimena ahanzturaren aurka »
Zein beste mundukoa / Karlos Linazasoro / Elkar, 2008
Haikuak eta aforismoak Javier Rojo / El Correo, 2008-11-08
Karlos Linazasorok poema liburu bat eskaini die euskal irakurleei, Zein beste mundukoa izenburupean. Eta zein bildumatan argitaratu den ikusita (Elkar etxeak argitaratzen duen “Bizi taupadak” izeneko bilduma, hain zuzen), gaztetxoei zuzendutako poemak direla zehaztu behar da. Linazasorok gustukoa du aforismoak idaztea, eta poesian aritzen denean ere, ia estilo markatzat hartu daitekeen zaletasun hori azaleratzen zaio. Izan ere, liburu honetan agertzen diren poemak poema laburrak dira, askotan hiru lerrokoak besterik ez, haikuak izango balira bezala. Eta aforismoak idazterakoan gertatu ohi den bezala, honelako poematxoak idazterakoan ere idazleak joera handia erakusten du paradoxak agertzeko. Paradoxak neurri handi batean islatzen du begi aurrean dugun munduak sortzen duen harridura, halako mundua ez baita guztiz ulergarria gertatzen, bere alde ilun eta ezkutuekin.
Liburu honetan gai bat eta irudi bat nabarmentzen dira. Gaia, maitasuna da. Norberak dituen hutsuneak (bakoitza osatugabeko izakia baita) betetzen laguntzen du maitasunak, norbera “norberagoa” izan dadin, hemen ere paradoxa nagusi delarik: maitasunak norberak dituen hutsuneak nabarmentzen dituen neurri berberean, hutsune horiek gainditzeko aukera ematen baitio, bestearengan aurkitzen baitu batek ments duena. Trenaren irudia, bestalde, existentziaren eguneroko bizitzetatik bidaia luzeak erritmo motelean egiteko balio zuten tren arruntak desagertzen direlarik, trenak ia mitiko bihurtzen dira, eta beren izaera metaforikoa nabarmentzen da. Trena existentziaren metafora izan daiteke, eta inpresio hau handitu egiten da liburu honetako beste sail batean agertzen diren haikuak ikusita, Linazasorok hilabete bakoitzari haiku bat eskaintzen baitio, naturalezaren erritmoetan oinarrituta. Haikuak dira poema gehienak, eta honek esan nahi du batzuetan poemak txinparta modukoak direla, irudi distiragarriak. Besteetan, naturaleza begiratzean sortzen diren inpresio xumeak dira, eta noizean behin, hizkuntzarekin jolas egiteko gonbitak. Eta poema hauek haiku izateak justifikatzen du liburu hau gaztetxoentzako bilduma batean agertzea, zeren laburrak, itxuraz sinpleak, hizkuntzarekin egindako jolasak izateak hurbildu baititzake poema hauek gaztetxoen mundura. Existentziaz hitz egiten dute, ordea, eta nago irakurle helduek hobeko baloratuko dituztela.
Airemortuak
Gorka Salces Alcalde
Maddi Galdos Areta
Mundu zitalaren kontra
Lizar Begoña
Asier Urkiza
Izotz ura
Lide Hernando Muñoz
Nagore Fernandez
Airemortuak
Gorka Salces Alcalde
Paloma Rodriguez-Miñambres
Ulu egiteko bolondres bila
Harkaitz Cano
Mikel Asurmendi
Mesfida zaitez
Bea Salaberri
Irati Majuelo
Transgresioa irakasgai
Bell Hooks
Bestiak Liburutegia
Manttalingo alaba
Mikel Etxaburu
Paloma Rodriguez-Miñambres
Airemortuak
Gorka Salces Alcalde
Asier Urkiza
Haragizko mamuak
Karmele Mitxelena
Nagore Fernandez
Zoriontasunaren defentsan
Epikuro
Aritz Galarraga
Zeru-lurren liburua
Jon Gerediaga
Aitor Francos
Ez naiz ondo akordatzen
Karlos Linazasoro
Sara Cabrera
Gizon barregarriak
Joxean Agirre
Sara Cabrera