kritiken hemeroteka

8.306 kritika

« | »

Diotenez / Karlos Linazasoro / Erein, 2007

Dinosauroaren atzetik esna Joxe Irigoien / Deia, 2008-01-29

“Bati nobelak gustatzen bazaizkio, nobelak idazten ditu; ipuinak gustatzen bazaizkio, ba, ipuinak idazten ditu…”, Augusto Monterrosoren hitzak dira. Ipuin laburrak, mini-ipuinak eta mikroipuinak idazten zituen maisu handiaren arrastotik doa Karlos Linazasoro liburu honetan: “Nik ez dakit nobelak idazten. Gustuko nuke istorioak kontatzen jakitea, baina nire liburuetan ez dago istoriorik; ez da ezer gertatzen. Bizitzari buruzko hausnarketak dira”. Robert Walser idazle suitzarraren esaldi batek hausnartzeko aitzakia eman omen zion tolosarrari: “Zoriontasunak ez du liburu baterako materialik ematen, autosufizientea delako”.

Sarri gertatzen da, ordea, hitz soil batek, hitz soil batek, hitz kateatu batek, esaldi batek gure irudimenean halako oihartzun bat eragitea, eta hortik zerbait sortzea, zerbait ederra; aforismo bat, adibidez, ipuin ttiki-ttiki bat (hitz gutxirekin asko esan duena, konparazio batera) edo poema bat… Kasu honetan bezala: aforismoak, mini-ipuinak, mikroipuinak, poemak…”. Iban Zalduak liburu honi buruz ongi esan zuen bezala: “Poema liburu kamuflatua da, testu askori darion lirismoagatik”. Gaiaren aldetik, berriz, Karlos Linazasorok bere marka erantsi die, bere obsesioak, surrealismoaren talaiatik begiratzea, adibidez, edo umorea izuarekin jolasean jartzea, umore beltza, umore gorria, umore inteligentea; jolasak, literarioak eta hizkuntzaren bihurritzearekin zerikusia dutenak… Literatura obra bat, motzean esanda.

Erein-Euskadiko Kutxak 2007an antolatutako narratiba lehiaketan sari nagusia irabazi zuen Karlos Linazasoro tolosarrak aforismo-mikro/mini ipuin hauekin. Sariek liburu bat saritu ohi dute, baina kasu honetan mini-ipuinetan aitzindari den sortzaile bat ere saritu dela pentsatu nahi genuke.

Liburuak poema-liburu baten egitura gogorarazten digu; az du aurkibiderik, eta mokoka irakurtzera gonbidatzen gaitu. Aperitibo bat: “IZENPEA: Artzain zaharrak ez zekien ez irakurtzen ez idazten. Notarioak idazluma eskuratu zionean, dokumentua izenpe zezan, leihotik begira gelditu une llabur batez. Gero, bi hatzez, leun-leun, idazluma jetzi, eta artalde zoragarri bat marraztu zuen”. Perlak perlen gainean. Gozada bat, Karlos!

Azken kritikak

Airemortuak
Gorka Salces Alcalde

Maddi Galdos Areta

Mundu zitalaren kontra
Lizar Begoña

Asier Urkiza

Izotz ura
Lide Hernando Muñoz

Nagore Fernandez

Airemortuak
Gorka Salces Alcalde

Paloma Rodriguez-Miñambres

Ulu egiteko bolondres bila
Harkaitz Cano

Mikel Asurmendi

Mesfida zaitez
Bea Salaberri

Irati Majuelo

Transgresioa irakasgai
Bell Hooks

Bestiak Liburutegia

Manttalingo alaba
Mikel Etxaburu

Paloma Rodriguez-Miñambres

Airemortuak
Gorka Salces Alcalde

Asier Urkiza

Haragizko mamuak
Karmele Mitxelena

Nagore Fernandez

Zoriontasunaren defentsan
Epikuro

Aritz Galarraga

Zeru-lurren liburua
Jon Gerediaga

Aitor Francos

Ez naiz ondo akordatzen
Karlos Linazasoro

Sara Cabrera

Gizon barregarriak
Joxean Agirre

Sara Cabrera

Artxiboa

2024(e)ko apirila

2024(e)ko martxoa

2024(e)ko otsaila

2024(e)ko urtarrila

2023(e)ko abendua

2023(e)ko azaroa

2023(e)ko urria

2023(e)ko iraila

2023(e)ko abuztua

2023(e)ko uztaila

2023(e)ko ekaina

2023(e)ko maiatza

Hedabideak