kritiken hemeroteka

8.288 kritika

« | »

Western Basque Festival / Miel A. Elustondo / Susa, 2007

Euskaldunak Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 2007-11-16

Zalantza handia izan dut Miel A. Elustondoren lan hau nolabait bataiatzean. Ez da eleberria, baina eleberriak izan ohi dituen elementu asko ditu berarekin; ez da narrazioa, baina narrazioa balitz bezala da irakurtzen; ez da saiakera, baina saiakeratik asko du. Egia da jeneroen arteko mugak, gaur egun bederen, lausotu egin direla, postmodernitateak, baldin eta halakorik badago, kontatzeko modu berriak ekarri dituelako. Ez dut esango Elustondoren lan hau postmodernoa denik, ez baitakit zer den, ez baitakit ba ote den ere, kritikarien eta letra gizonen gogoetatik kanpo. Ondo dago jakitunak burua estutzea, ondo dagoen bezala kontalariak kontatzea, nahi duen, ahal duen edo ateratzen zaion moduan.

Elustondok badaki zertan den ahozko literatura. Eredu horri jarraiki antolatu baitu liburua. Estatu Batuetako euskaldunek 1959an antolatu zuten jaia du hizpide. Euskaldunak diodanean Estatu Batuetara joandako hemengo euskaldunak direla ulertu behar da. Asko izan ziren haraino joandakoak eta asko dira han geratu zirenak, amerikar euskaldun bilakaturik, edo euskaldun amerikar, nahiago bada. Honela idazten du Elustondok: “1959ko ekainaren 6 eta 7an lehenengo Western Basque Festival izenekoa egin zen Sparksen (Nevada), Reno ondoko herrian. 5.000-6.000 bat lagun bildu omen ziren Mendebaldeko lau kornerretatik etorriak”.

Jaialdi hartan parte hartu zuten gizon-emakumeak dira liburuko pertsonaia eta protagonista. Idazleak, detektibe edo kazetari lana eginez, askotan batarena ez baita ulertzen bestearenik gabe, jaialdi erraldoi haren arrastotik ibiliz orduko partaideak ekarri nahi izan ditu liburura, horrelakoak ekar daitezkeen modu bakarrean, haien ahotsaz jasoz. Denborak bere lana egiten baitu eta lekuko bakarra aurkitu izan zuen egileak orduko kontuen berri emateko. Lekuko bakarra, ordea, nahikoa da, oroimenaren laguntzaz hutsetik dena berri baitaiteke.

Hortik aurrerakoa puzzlea nola osatzen den erakusten digu Elustondok. Hari-mutur batetik tiraka beste hari-mutur bat agertzen baita eta horrela hari-albainua, alegia Estatu Batuetako Mendebaldera joan ziren euskaldunek beren artean osatutako multzoa.

Azken kritikak

Gizon barregarriak
Joxean Agirre

Asier Urkiza

Barbaro iraun
Louisa Yousfi

Amaia Alvarez Uria

Izotz ura
Lide Hernando Muñoz

Aiora Sampedro

Palestinaren okupazioaz eta kolonizazioaz
Perry Anderson

Irati Majuelo

Itzulerak
Miren Agur Meabe

Aiora Sampedro

...eta gauetik, euria
Fertxu Izquierdo

Jon Jimenez

Carvalho Euskadin
Jon Alonso

Asier Urkiza

Hitzak palmondo
Silvia Federici

Nagore Fernandez

Altxa, hildakoak
Fred Vargas

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Alderdi komunistaren manifestua
Karl Marx / Friedrich Engels

Aritz Galarraga

Maitasun kapitala
Karmele Jaio

Mikel Asurmendi

Larrosa bat Groenlandian
Iban Garro

Paloma Rodriguez-Miñambres

Jausiz
Alain Mendizabal Diaz

Maddi Galdos Areta

Hiriak eta urteak
Xabier Montoia

Irati Majuelo

Artxiboa

2024(e)ko martxoa

2024(e)ko otsaila

2024(e)ko urtarrila

2023(e)ko abendua

2023(e)ko azaroa

2023(e)ko urria

2023(e)ko iraila

2023(e)ko abuztua

2023(e)ko uztaila

2023(e)ko ekaina

2023(e)ko maiatza

2023(e)ko apirila

Hedabideak