« Behin da betiko / Batxi Guzur | Ihesi »
Eltzaorra / Ataño / Auspoa Liburutegia, 1985
Eltzaorra Mikel Antza / Susa, 1987-04
Euskal literaturaren bide eskrutaezinetan barrena abiatuz gero, ez da estrainioa izaten “Ataño”ren gisako altxor bitxirik topatzea. “Eltzaorra” izeneko eleberri honen atarikoan Zapirainek berak aitortzen digunez, haurtzaroan berak aditutako istorioen birkreatze eta bilketaren ondorioa da liburua. Euskal baserri giroko “mafia”ren mundua deskribatzen du nobelak, pertsonai nagusi gisa “Dardar” izeneko artzain gazte sendoa paratuz. Bi ingurune agertzen dira nobelan zehar: borrokalariena eta kontrabandoarena. Egileak ez ditu bi mundu horiek aurrez kondenatzen; bi mundu horietan gerta daitezkeen desbideraketak salatzen ditu. Alde batetik borrokalarien kontura negozioa egin nahi izatea, gero indarrez pattaltzen direnean bazterrean uzteko. Bestaldetik, kontrabandoa norberaren probetxurako, eta herria kontutan hartu gabe egitea gaitzesten du. Euskal Doktore Jekyll eta Mister Hyde ere agertzen dira, Basajaun izeneko kontrabandisten buruaren eta herriko gizon prestu baten pertsonan. Nobela kapitulu motxetan egituratua dago, kontaerak “flash-back” erreiteratibo gehiegitxo dituelarik, folletoi modura argitaratua izateko pentsatua balego bezala. Kontaera bera desorekatua da, sobera dauden esplikazioak ere ematen dira; eta akatsik nabarmenena pertsonaien agerketa eta desagerketa arbitrarioa da. Amaiera aldera arte ez da sortzen suspense apurrik, idazleak irakurlea bere abaila berean eramaten duelarik. Alde horretatik “Ataño” transparentea da. Pertsonaien izaerari dagokionez, “heroe”aren emaztearena da agian bitxiena, eta honi ematen zaion “status”a azpimarratzekoa iruditzen zait. Liburu bitxia benetan.
Ulu egiteko bolondres bila
Harkaitz Cano
Mikel Asurmendi
Mesfida zaitez
Bea Salaberri
Irati Majuelo
Transgresioa irakasgai
Bell Hooks
Bestiak Liburutegia
Manttalingo alaba
Mikel Etxaburu
Paloma Rodriguez-Miñambres
Airemortuak
Gorka Salces Alcalde
Asier Urkiza
Haragizko mamuak
Karmele Mitxelena
Nagore Fernandez
Zoriontasunaren defentsan
Epikuro
Aritz Galarraga
Zeru-lurren liburua
Jon Gerediaga
Aitor Francos
Ez naiz ondo akordatzen
Karlos Linazasoro
Sara Cabrera
Gizon barregarriak
Joxean Agirre
Sara Cabrera
Ura ez baita beti gardena
Xabi Lasa
Irati Majuelo
Gaueko azken expressoa
Eneko Aizpurua
Ibon Egaña
Carvalho Euskadin
Jon Alonso
Aiora Sampedro
Gizadiaren oren gorenak
Stefan Zweig
Jon Jimenez