kritiken hemeroteka

8.288 kritika

« | »

Jokua ez da errenta / Antonio M. Labaien / Kuliska Sorta, 1960

Jokua ez da errenta Muxika'tar Iñaki / Jakin, 1961

Euskal-antzerti txiroan ezaguna dugu Labayen jauna. Ez du, ezta gutxiagorik ere, oraingo au bere leenen lana, ezta onena ere. Izenpekoak dionez, komeria dugu, baina erriaren erarako komeria, antzerki denak baidira berarentzat komeri.

Bijoa aurretik oar bat: idazki au ikusi ta entzuteko egina da ta kritikalariak irakurri egin du bakarrik, ta irakurpen oni lotuko natzaio, ez baidaukat bestela egiterik.

Erritar komeriak gora-beera, gaurko au drama da. Dramakizun garratza du, joku-galbidean ondatutako baserria ez baida komerietarako antzoki egokia. Gai jatorra, ta Euskalerrian, zoritxarrez, beti egunekoa. Baiña ortik aurrera bide gutxi egin duela esango nuke. Gaiak ba-zekarkien borroka-griña bat; baina inguruko maiteminduen eztikeriak ta Anabixentaren, etxekoandrearen, aiurri epelak agortu egin du drama-iturri ori. Tamala! Ezkongaiak, edo ezkongaigaiak, ongi irtetzen dira; denak ezkonduta ez bada ere, esperantza onarekin beintzat. Ta ainbeste gazte ta zaar —neskazaar ta mutilzaarrak ere ba-dira-ta— poz gozotan dabiltzala, zergatik jokoaren ondorio gaiztoz gere buruak samindu? Gainera: maitemindu oien “maite!” ta “pa!” gozoak ezin eramanak dira, zindotasun gabeak. Ta ez diot au moral aldetik, ez bainaiz emen ortan ari, antzerti aldetik baino. Ala ere, esan dezadan berriro: nik ez ditut ikusi ta entzun oiek guziak, irakurri baizik, ta au teatro kritika baterako bide kaxkarra da.

Amaituaz. Nere iritzi apalez, maitemindu oiek kendu ta joku-grina ta borrokak bizitu bear dira emen. Labayen jaunak on baino geiago ba-dezake ta egingo du noski, izan ere gaia apartekoa baidu drama bikain eta ikusgarri bat borobiltzeko. Gure antzertiak gai biziak bear ditu, egunekoak, eta oraingo au oietakoa da: zergatik ez atera duen zumo dena?

Barka bezaizkigu Labayen jaunak drama eder bat osatzera bultzatu nairik esan dizkiogun auek. Ekin eta jarrai!

Azken kritikak

Gizon barregarriak
Joxean Agirre

Asier Urkiza

Barbaro iraun
Louisa Yousfi

Amaia Alvarez Uria

Izotz ura
Lide Hernando Muñoz

Aiora Sampedro

Palestinaren okupazioaz eta kolonizazioaz
Perry Anderson

Irati Majuelo

Itzulerak
Miren Agur Meabe

Aiora Sampedro

...eta gauetik, euria
Fertxu Izquierdo

Jon Jimenez

Carvalho Euskadin
Jon Alonso

Asier Urkiza

Hitzak palmondo
Silvia Federici

Nagore Fernandez

Altxa, hildakoak
Fred Vargas

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Alderdi komunistaren manifestua
Karl Marx / Friedrich Engels

Aritz Galarraga

Maitasun kapitala
Karmele Jaio

Mikel Asurmendi

Larrosa bat Groenlandian
Iban Garro

Paloma Rodriguez-Miñambres

Jausiz
Alain Mendizabal Diaz

Maddi Galdos Areta

Hiriak eta urteak
Xabier Montoia

Irati Majuelo

Artxiboa

2024(e)ko martxoa

2024(e)ko otsaila

2024(e)ko urtarrila

2023(e)ko abendua

2023(e)ko azaroa

2023(e)ko urria

2023(e)ko iraila

2023(e)ko abuztua

2023(e)ko uztaila

2023(e)ko ekaina

2023(e)ko maiatza

2023(e)ko apirila

Hedabideak