kritiken hemeroteka

8.288 kritika

« | »

Laura kanpoan da / Jabier Muguruza / Erein, 1999

Besteena hobea ei dalako Arantza Etxebarria / Idatz & Mintz, 1999-05

Ezaguna izango da guztiontzat idazle musikariaren izena. Idazle lez baino, musikari lez, seguru. Izan be, musikeaeta literaturea uztartu gurean, oraintsu hasi jaku idazten Jabier Muguruza. Haur literaturea idazten hasi bazan be, bide barriak jorratu gurean edo, helduen literatureari heldu deutso. Lehenengo narrazio luzea hau, bi ipuinek osatutakoa: “Laura kanpoan da” eta “Mont-de-Marçan”.

Liburu bat, istorio bi. Sentimendu bakarra, protagonista bi. Lehenengo ipuinak emoten deutso izena liburuari, luzeena berau da-ta. Bigarren kontua lehenengoaren pare-parekoa dala esango neutre, hasierakoan kontatzen jakuna azpimarratzeko edo. Harago joango naz oraindino: hari berari indar eginda, istorio biak aurrez aurre ipiniko jakuz, istorio bakarrarentzat autoreak proposatzen deuskuzan amaiera posible bi baino ez dira. Horregaz ez dot esan gura kontu bietako protagonistak, Markos eta Nestor, pertsona bakarra direnik, bizitzak bardin antzean erabili dituela baino.

Argumentua etsipena, noraeza eta nahigabearen inguruan marraztuta dago. Protagonista biak arteak hartu ezinik eta beheak jota dagoz, burua altxatu ezinik, argia non ikusiko. Biak ala biak beste bizimodu baten bila doaz, daukiena baino, haragokoa hobea izango dalakoan. Ha ta guzti be, bataren eta bestearen arrazoiak ezbardinak dira sano; Markos ansiaren rock taldeagaz doa Galiziara hiru egunerako, ezkonduta egon dan artean zer galdu dauan ikusteko; Laura kanpoan dalako abiatzen da, bidaia abenturaz betetako esperientzia izango dan ustetan. Nestorrek alaba jaiobarriarentzat munduko gauza guztiak lortzeko joten dau Mont-de-Marsanera behar bila, ez dauka beste aukerarik; bizimodua, ameLsak, dana aldatuko daualakoan doa. Inoiz edo behin nor edo noren bizimodua eukitea sano erakargarria izan leiteke, baina atzenean zeure buruari traizino egiten deutsazula konturatzen zara. Besteena beti ei da gurea baino hobea, edo hori iruditzen jaku guri, behintzat. Horrelako esperientzia berezia edonoren bizimodua aldatzen dauana amaitu ostean, ganera, beti egiten dogu duda; lehengo bizimodura bueltatu edo gura doguna erdiesteko zer edo zer egin? Protagonistek be, danok egingo geunken moduan, aukera egin eta bakoitzak alde batera joko dau. Markos konturatu egingo da bizitakoa beste batena dala, eta burumakur helduko deutso barriro lehengo bizimoduari. Nestorrek, ostera, barru-barrutik indarrak atara eta bizimodu barri bat hasteko bidean aurrera egingo dau.

Liburuan ez dago beste munduko jazoerarik, ustea dagoen arren —eta usteak erdia ustel— zer edo zer gertatuko dala. Eguneroko bizimodua baino ez da kontetan, eta horrexegaitik da interesgarria, gutako edozein izan leitekealako protagonistea; neu, zeu, genre laguna… Liburua aitaren batean irakurtzen da, eta entretenigarria da, ganera. Liburu honegaz, irakurle, ez zara ur handitan sartuko, ez dozu barre-negarrik egingo, konturatu orduko amaituko dozuta. Amaitu eta ahiztu, gogoeta egiteko astia euki baino arinago.

Irakurri ostean, irakurle, zer dinozu? Zuk zein urtenbide aukeratuko zenduke?

Azken kritikak

Gizon barregarriak
Joxean Agirre

Asier Urkiza

Barbaro iraun
Louisa Yousfi

Amaia Alvarez Uria

Izotz ura
Lide Hernando Muñoz

Aiora Sampedro

Palestinaren okupazioaz eta kolonizazioaz
Perry Anderson

Irati Majuelo

Itzulerak
Miren Agur Meabe

Aiora Sampedro

...eta gauetik, euria
Fertxu Izquierdo

Jon Jimenez

Carvalho Euskadin
Jon Alonso

Asier Urkiza

Hitzak palmondo
Silvia Federici

Nagore Fernandez

Altxa, hildakoak
Fred Vargas

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Alderdi komunistaren manifestua
Karl Marx / Friedrich Engels

Aritz Galarraga

Maitasun kapitala
Karmele Jaio

Mikel Asurmendi

Larrosa bat Groenlandian
Iban Garro

Paloma Rodriguez-Miñambres

Jausiz
Alain Mendizabal Diaz

Maddi Galdos Areta

Hiriak eta urteak
Xabier Montoia

Irati Majuelo

Artxiboa

2024(e)ko martxoa

2024(e)ko otsaila

2024(e)ko urtarrila

2023(e)ko abendua

2023(e)ko azaroa

2023(e)ko urria

2023(e)ko iraila

2023(e)ko abuztua

2023(e)ko uztaila

2023(e)ko ekaina

2023(e)ko maiatza

2023(e)ko apirila

Hedabideak