« Buckowski eta Maiakovski | Tene lehiaketa »
Joan zaretenean / Jokin Muñoz / Alberdania, 1997
Aitaren etxeko atarian Aingeru Epaltza / Nabarra, 2001-12
Madrilgo bere etxean dago Alvaro, telebistan eskaintzen ari zaizkion irudi lazgarriei begira: lehergailu batek eztanda egin eta sarraskia eragin du bere bizilekutik hurbil. Gau horretan berean, bisita izanen du: nor eta Mikel, bere haur eta gaztetako lagun mina, aspaldi handitik ikusi gabea. Etxeko atalasean agertu orduko, Alvarok badaki Mikel dela arratsalde horretan berean barrenak irauli dizkion ekintzaren egilea. Hala ere, ostatu eta aterpe emanen dio etorri berriari. Erabaki horrek denbora eta adiskide joanei irekiko dizkie ateak Alvaroren gogoan, hamabi urtez denak ahanztera saiatu ondotik.
Iraganarekiko kontu-garbitze bat da, oroz gain, Jokin Muñoz castejondarraren “Joan zaretenean” nobela bikaina. Protagonistaren iraganarekikoa, eta belaunaldi batekikoa ere bai, horrela mintzatzea zilegi bada. Liburuko pertsonaiak beren izen-deiturekin agertuta ere, nobelaren multzo-izaera da irakurleari nabarmen gelditzen zaion lehenbiziko ezaugarrietarik; narratzailea bera nika eta guka dabil balantzaka, patu pertsonala eta kolektiboa bereizi nahirik eta —maiz— ezinik.
Gutarteko zenbait girotan “heroikotzat” hartzen diren urteei Muñozek ez die begirada samurrik eskaintzen. Ideal batzuen zerbitzuan egindako ahalegina alfer lana zaio Alvarori: “Denbora —bizitza— galdu izanaren damuak eraso egiten dit atzera berriz, eta gogora etortzen zaizkit, etsipenez, orainari heldu gabe biharra eraikitzen galdu ditugun ordu guztiak”, dio pasarte batean. Halako leku batean eta halako garai batean sortu izana ez da benedikazioa, madarikazioa baizik, euskaldunaren adur tristea: “Aitaren Etxeari lotuta geratzen gara kate sendo batez, ihes egin ezinean. Badakizu? Katea ez da eten, esaten da gurean, zaharren baloreek gazteen artean iraupen ziurra dutenean, eta horrela, kate horren girgilua lepo buelta jarrita, iraunarazten digute arbasoen etxeko atarian, zelatari”.
Guztia, politikoki ez zuzenegia euskal irakurle estandarrarendako. Bistan dena, inork ez du famatu lan hau, larruz eta barruz ederra eta alde guztietatik gomendagarria izan arren. Hemen, hedabideen erakusleihora maiz agertzen dena bakarrik alden daiteke saldotik, ordain garestiegia pagatu gabe.
Airemortuak
Gorka Salces Alcalde
Maddi Galdos Areta
Mundu zitalaren kontra
Lizar Begoña
Asier Urkiza
Izotz ura
Lide Hernando Muñoz
Nagore Fernandez
Airemortuak
Gorka Salces Alcalde
Paloma Rodriguez-Miñambres
Ulu egiteko bolondres bila
Harkaitz Cano
Mikel Asurmendi
Mesfida zaitez
Bea Salaberri
Irati Majuelo
Transgresioa irakasgai
Bell Hooks
Bestiak Liburutegia
Manttalingo alaba
Mikel Etxaburu
Paloma Rodriguez-Miñambres
Airemortuak
Gorka Salces Alcalde
Asier Urkiza
Haragizko mamuak
Karmele Mitxelena
Nagore Fernandez
Zoriontasunaren defentsan
Epikuro
Aritz Galarraga
Zeru-lurren liburua
Jon Gerediaga
Aitor Francos
Ez naiz ondo akordatzen
Karlos Linazasoro
Sara Cabrera
Gizon barregarriak
Joxean Agirre
Sara Cabrera