kritiken hemeroteka

8.288 kritika

« | »

Poemagintza / Ibon Sarasola / Lur, 1969

Ibon Sarasolaren “Poemagintza” dala ta zenbait eritxi Eñaut Zotaleta / Anaitasuna, 1970-02-28

Artu barria dot “Lur” editorial etxearen azkenengo alea. Oraingoan, Ibon gaztearen lana azaldu gura izan deusku. “Poemagintza”, bere izena. Ez da nire asmoa haren poesia aztertzea. Halan ta guztiz bere, txalogarria poesia arloan Ibonen bide barriak irigi nahia. Bildur naiz, barriegiak izanik, askori gutxi esango ote deutseen. Esplika nadin.

“Lur” editorialaren asmoa, euskaldun guztiokana eltzea izango da nonbait. Egia esan; orainarteko liburuekin lortu dauala uste dot elburu hori. Baina ale barri hori, euskaldunon arteko minoria batentzat egina dalakoan nago. Minoria horrek lehendik bere ezagutzen dauala uste dot Ibon. Besteak lehen bezala jarraituko dabe aurki. Espriu ez dabe katalandar guztiak ulertuko, nire eritxian. Horregaitik Espriuk ez dau itxiko bere poesigintzea. Baina konpara daiguzan katalandarren kultura bideak eta gureak. Alde aundia aurkituko dogu, hareen mesederako. Danok dakigu euskal liburuak banaka ateratzen dirala. Gauza okerra litzake, urritasun hori ikusita, minoria batentzat egina izatea. Baina izan gaitezan praktikoak; bestela Ibonen lana, alferrikakoa izango da eta liburutegiko zokoren batean sitsak joko dau.

“Gaur eguneko herriak
ene hitzak onartzen ez
baditu,
biharkoari mintzatuko
naiz edo
etzikoari”.

Poetak, ulergatxak izan dira historian zehar. Begira zer inoan Lamartine-k:

“Gemir, pleurer, prier est également lâche.
Fais énergiquement ta longue et lourde tâche
dans la voie on le sort a voulu tappeler,
puis, après, comme moi, soufre et meurs sans parler”.

(Hiretzat, Ibon)

Euskalerrian horixe berori gertatu jako Iboneri, zoritxarrez. “Biharkoari mintzatuko naiz, edo etzikoari”. Ibon, beranduegi ez al da izango? Frantzian, Rimbaud-en aurretik bere, kultura errime bat egoan. Euskalerrian ez daukagu oraindino. Gaur eta hemen bizi gara; beraz, ekin gaurko ta hemengoari.

Eskari bat egin nahi neuskioe “Lur” editorialekoei: begira pixka bat praktikotasunari. Bestela, Ibonen “realismoa” utsean geldituko da ta. Beharrezkoa dogu poesia. Baina ez ote dogu aurreragokorik euskal kulturan?

Azken kritikak

Gizon barregarriak
Joxean Agirre

Asier Urkiza

Barbaro iraun
Louisa Yousfi

Amaia Alvarez Uria

Izotz ura
Lide Hernando Muñoz

Aiora Sampedro

Palestinaren okupazioaz eta kolonizazioaz
Perry Anderson

Irati Majuelo

Itzulerak
Miren Agur Meabe

Aiora Sampedro

...eta gauetik, euria
Fertxu Izquierdo

Jon Jimenez

Carvalho Euskadin
Jon Alonso

Asier Urkiza

Hitzak palmondo
Silvia Federici

Nagore Fernandez

Altxa, hildakoak
Fred Vargas

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Alderdi komunistaren manifestua
Karl Marx / Friedrich Engels

Aritz Galarraga

Maitasun kapitala
Karmele Jaio

Mikel Asurmendi

Larrosa bat Groenlandian
Iban Garro

Paloma Rodriguez-Miñambres

Jausiz
Alain Mendizabal Diaz

Maddi Galdos Areta

Hiriak eta urteak
Xabier Montoia

Irati Majuelo

Artxiboa

2024(e)ko martxoa

2024(e)ko otsaila

2024(e)ko urtarrila

2023(e)ko abendua

2023(e)ko azaroa

2023(e)ko urria

2023(e)ko iraila

2023(e)ko abuztua

2023(e)ko uztaila

2023(e)ko ekaina

2023(e)ko maiatza

2023(e)ko apirila

Hedabideak