« Antologia bat baino gehiago | Transizioko poemak »
Etika eta askatasuna / Roman Garate / Mensajero, 1993
Eta askatasunaz Itxaro Borda / Argia, 1993-12-05
Filosofiatzeko ohitura handia dago Euskal Herrietan; gaien eztabadatzen orenak gastatzen dira, ostatu ilunetako mahain gurintsuetan bermatuz. Askatasuna da gehienbat aipatzen dena, ardurenean, askatasunaren ikuspegi politikoa, gure kasuan. Ordea, errez baldin bada, godaleta eskuan mintzatzea, ez da hain aisa filosofia —egiazkoa!— liburu baten irakurtzea. Bitxikeria bati uztarturik bezala, beraz, hartu dugu, Roman Garate, Deustuko unibertsitateko irakasleak idatzi “Etika eta askatasuna” lana, Gero argitaletxeak plazaratua.
Hogeita hamabi ataletan, askatasunaren kontzeptuaren azterketa arpegi-aniztuna eskaintzen digu Roman Garatek, eta leitzen hasi bezain laster, edozein nobeletan nola, etikaren bihurrietan barna lerratzen gara, ikasteko plazer xoilaz. Agertzen zaizkigu askatasunak sor ditzazkeen kontradizio moralak, alabaina, askatasunaren logikak zenbaitetan —ez erraiteko, usu!— zapalkuntza izan baitezake ondoriotzat. Azken mende hauetako erreferentzia nagusiak aurkitzen ditugu —Marx, Marcuse, Kant, Ortega y Gasset…— izpirituaren zihikagarri. Hitzaren neurria eta idorra gatik, ondarrean, ederki ateratzen da, askatasuna justiziaren eta duintasunaren arteko beti zaintzekoa den oreka ahula dela.
Liburuaren funtsa, idazle beraren “Etika sarrera” deitu lanaren segida denaz gain, etika da, eta egileak azpimarratzen ditu askatasunaren printzipio edo oinarri moralak. Printzipio moral bakoitzak eragin praktikoak dauzka, eta hortan, eguneroko bizitzari aplikatzen ahal diren zenbait hondoramen. Filosofiazko obra baten balioa, praktikotasunean datza, filosofia bizitza baita.
Eskertzekoak dira gisa hortako argitalpenak. Gero etxekoek aspaldidanik daramate lan hori. “Unibertsitateko liburuak” sailean, irakur ditzazkegu besteak beste, Roman Garateren obrak eta Rosa Miren Pagolaren “Dialektologiaren atarian” ikerketa sailak.
Ahalgerik gabe euskaraz.
Airemortuak
Gorka Salces Alcalde
Maddi Galdos Areta
Mundu zitalaren kontra
Lizar Begoña
Asier Urkiza
Izotz ura
Lide Hernando Muñoz
Nagore Fernandez
Airemortuak
Gorka Salces Alcalde
Paloma Rodriguez-Miñambres
Ulu egiteko bolondres bila
Harkaitz Cano
Mikel Asurmendi
Mesfida zaitez
Bea Salaberri
Irati Majuelo
Transgresioa irakasgai
Bell Hooks
Bestiak Liburutegia
Manttalingo alaba
Mikel Etxaburu
Paloma Rodriguez-Miñambres
Airemortuak
Gorka Salces Alcalde
Asier Urkiza
Haragizko mamuak
Karmele Mitxelena
Nagore Fernandez
Zoriontasunaren defentsan
Epikuro
Aritz Galarraga
Zeru-lurren liburua
Jon Gerediaga
Aitor Francos
Ez naiz ondo akordatzen
Karlos Linazasoro
Sara Cabrera
Gizon barregarriak
Joxean Agirre
Sara Cabrera