susa | literatur emailuak | literaturaren zubitegia | euskarari ekarriak | armiarma | klasikoak | aldizkarien gordailua | basquepoetry | ipuina.eus | ganbila.eus

« Ezezagun baten koademoa | Telemake »

Kadrila alegera festan da / Josef Urruty Borde / Pamiela, 1988

Kadrila alegera festan da Dabid Zuazalde / Argia, 1989-02-05

Denbora luzea zen euskal liburu batek ez gintuela halako bozkarioz betetzen. Zer ote zen pentsaka hartu genuen eskuartean, eta hasierako jakinmina, ustekabe, harridura eta barre algara bihurtu zitzaigun orriak igaro ahala.

Liburua, nolabait, parodia handi bat da. Parodiagai zer ote den? Euskal literaturaren urrezko aroa, “eskualdunik bait zen”, ez zen konpainian biltzen ziren Axular, Etxeberri Ziburukoa eta lagun arte osoa. Edo hobeki pentsaturik, hori ez da aitzakia besterik liburuaren egileak bere adiskideekin ongi pasatu eta iseka galantak egiteko.

Dena dela, liburuaren mamia izatez, hauxe duzu: hasierako permisioniak, irakhurtzaileari eta ohizkoen ondotik, ipuin, poema, sermoi, berriketa eta marrazki sail bat, azken hauek kenduta, beste guztiak garai hartako idazleen ahotan jarriak (Sarara biltzen zirenetarik izan zein ez), hala nola: Tartas, Harizmendi, Gazteluzar, Bertrand de Etxauz dibinoa, Mongongo Dassanza, Harginarats, Materre… Marrazkietan berriz, Pamielatarren karikaturak goian aipatu jendekien izenez, eta ondotik irudi porno, beltz eta surrealista mordoxka.

Bai marazkiak bai testuak bat datoz beraien estilo lizun-likits eta txantxa orokorreko moldean. Dena den, badute aipatu beharreko alderdi bat: hala batzuk nola besteak poliki aztertu eta dastatu beharrekoak dira, hasieran agian kausitu ez baina gero eskertzen duzun konplexutasuna bait dute. Testuak, bestalde, nola halako zubereraz idatziak dira, eta beraz ez edonorentzat ulerterrezak.

Egilea, maskaraturik ageri zaigu ezen ez izkutaturik. Bere izen-goitizen-abizenak, liburuaren egile eta marrazkigilearen izenetatik atera ditzakezu, eta ez dizugu besterik esango, honez gero nahikoa da, luzatu gara-eta.