Foruak eta euskal literatura / Angel Zelaieta / Kriselu, 1978
Azterketa formalista bi J.S. / Zeruko Argia, 1978-12-24
Angel Zelaietak, mailabiarra eta Anaitasunako zuzendari ohiak, liburu interesgarri bat zuen argitaratua Gabriel Arestiren figurari buruz (1). Obra hori biografikoa zen batipat. Orain beste liburuxka bat argitaratu du (hau ere Kriselu editorialean) eta Foruak eta euskal literatura deritza. Titulo hau ez da egokia barneko idazlanon sentidoa ez baitu argi adierazten. Izan ere, liburua azterketa literario desberdin bik osatzen dute. Bata, Arrese Beitiaren foruzaletasuna izendatzen da eta Aita Onaindiaren hitzaurre baten ondoren otxandiar olerkari horren “Kantu Errikoiak” (2) arakatzen dira. Bestea, Pedro Astarloak Longa Jeneralari egindako eskeintza deritza (3) eta texto aski ezezagun baten funtsezko ideolojia ikertzen da. Bi idazlanok badute foruekiko zerikusirik euskal giro dezimononikoak baitira eta garai hartako ideolojia foruzale eta prenazaionalista isladatzen baitute. Angel Zelaietak azterketa biotan metodo formalista darabil, hau da, estrukturalismoak sortutako metodoa. Lehenbiziko idazlanean, Jakobsonek fonetika alorrean proposatutako eta Greimasek semantikan aplikatutako binarismoaren metodoa erabiltzen du batez ere, Felipe Arrese Beitia baitan guztia sistema koherente batez atzemateko. Bigarren textoa aztertzeko Greimasen estruktura literarioak analizatzeko metodoa erabiltzen da, zeinaren arauera sei aktante ikertzen diren, eta kasu honetan destinatarioa delakoa bilatzen da batez ere. Orohar, beraz, texto bion azterketa semantiko-formalista egiten da.
(1) GABRIEL ARESTI. Angel Zelaieta Kriselu Ed. Donostia, 1976.
(2) OLERKIAK. F. Arrese Beitia. Euskaltzaindiak Ed. Bilbo, 1956.
(3) URTECO DOMECA GUSTIJETARAKO CATECISMUA. Fr. Pedro Astarloa. Bilbao, 1818.
Gizon barregarriak
Joxean Agirre
Asier Urkiza
Barbaro iraun
Louisa Yousfi
Amaia Alvarez Uria
Izotz ura
Lide Hernando Muñoz
Aiora Sampedro
Palestinaren okupazioaz eta kolonizazioaz
Perry Anderson
Irati Majuelo
Itzulerak
Miren Agur Meabe
Aiora Sampedro
...eta gauetik, euria
Fertxu Izquierdo
Jon Jimenez
Carvalho Euskadin
Jon Alonso
Asier Urkiza
Hitzak palmondo
Silvia Federici
Nagore Fernandez
Altxa, hildakoak
Fred Vargas
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Alderdi komunistaren manifestua
Karl Marx / Friedrich Engels
Aritz Galarraga
Maitasun kapitala
Karmele Jaio
Mikel Asurmendi
Larrosa bat Groenlandian
Iban Garro
Paloma Rodriguez-Miñambres
Jausiz
Alain Mendizabal Diaz
Maddi Galdos Areta
Hiriak eta urteak
Xabier Montoia
Irati Majuelo