« Bernat Etxepare: Olerkiak | “Euzkal Elerti-69” »
Uhin berri / Askoren artean / SGEP, 1969
“Uhin berri”, Juan San Martin Martin Ugalde / Zeruko Argia, 1970-01-25
Poesi sorta trinkoa hauxe.
Poesi gaztea da, ta gazteak, egiazkoa danean, zaharrak baiño ezpal gutxiago izaten du; gurea bezelako erri zaharreko gazteak ere bai, dirudienez.
Noski, Juan San Martinek ere izan du begia.
Bilduma onetan tokia arkitzeko bi ari jarri ditu: bata, kronolojikoa, olerkariak 1930-tik geroz jaioak izatea ta 1964 ingurutik asi ta onuntz ezagutu arazi diran lanak izatea, ta bestea, poesi hau era-berrikoa izatea, bai egin-bidean eta baita protesta-giroari dagokionean ere.
Ta gaurko olerkari gazteetatik 25ek baldikuntza ohiek betetzea ez da gutxi.
Orrelako aukera ziurtasun osoan egitea zailla izaten da.
Iñork ez du objetibidadearen maixu-biderik. San Martinek ere behar ba da egingo zituan utsak. Bateren bat berak aitortzen-edo du: bere asmoetan “poesla soila”‘ri eman dio tokia; abestiari ez; abesten dan poesia ez ote da poesia?, ta ez ote da protesta ta ez ote da gaztea?; behar ba da Lourdes Iriondo ta Benito Lertxundik ere sorta onetan egon behar luteke, “Ez dok amairu”‘ko abestirik gehienak berak sortuak diralako.
Nola nahi, Euskalerriko protesta-giroa ementxe dago preso; nor naik begira dezake.
Bilduma hau egin duan buruak beste asmo bat era izandu du: ahalegia, olerkari hoietako batzuek ez omen dute beiñere liburu bat argitaratzeko biderik izan; elkar bilduta egindako hauxe osatu dute; ala, bidez bakarka egiteko gai dirala erakutsi ahal izan dute.
Rikardo Arregi zanak ere zirikatu zuan argitaratzailleen piztizulo hau. Diru-irabaztaille edo erriko lankide diran erakusteko aukera ba dute; bietatik behar da, ta neurrizkoak ondo daude; baiña aitzaki onekin hura egiten ba dute, gure erriak jakingo du; gure olerkarien lanak liburuz jantzi gabe, larru gorrik, ez ditezela geratu.
Edozeiñek ba du aukera bat egiteko eskubidea, ta neronek ere egin dut bilduma onetan gogoko zaidanaren bereizte bat.
Egi beldurgea artez oso egoki esaten dutenak ba dira bilduma onetan, eta nere gogoz Gabriel Aresti (izenik gabeko olerkia), Julian Lekuona (“Hiltzaile bat bezela” ta “Eliza Pobrea”), Xabier Lete (“Bide ezkutua”), Daniel Landart (“Arratseko otoitza”) ta emakume bat: Amaya Lasa (izen gabeko olerki trinkoa) dira maixu.
Ba dira, noski, beste sakonak ere: Jose Antonio Arze, Jose Azurmendi, Martin Garin, Gixan Alfaro (naiz eta rimari lotuegia egon), Beñat Sarasola (imajinazio aberatsez ornitua gaiñera), Jose Angel Irigaray, Mikel A. Intxausti (au ere imajinazioz nabarmena), Jose Marla Agirre (metroari lotuegi iruditzen ba zait ere), Ramon Saizarbitoria ta Ibon Sarasola.
Hau berezkeri bat besterik ez da, noski.
Beste zerbait erantsi nahi nioke argitxo oneri: giro-berriko 25 olerkari gazte ohietatik 2 emakumeak dirala: Amaya Lasa ta Patxika Emarruzpe; 6 olerkari Bidasoz aruntzakoak dirala; ta 7 apaiz-prailleak eta 2 izatez utzi berriak (25-etik 9 Seminariotik pasiak, beraz).
Gizon barregarriak
Joxean Agirre
Asier Urkiza
Barbaro iraun
Louisa Yousfi
Amaia Alvarez Uria
Izotz ura
Lide Hernando Muñoz
Aiora Sampedro
Palestinaren okupazioaz eta kolonizazioaz
Perry Anderson
Irati Majuelo
Itzulerak
Miren Agur Meabe
Aiora Sampedro
...eta gauetik, euria
Fertxu Izquierdo
Jon Jimenez
Carvalho Euskadin
Jon Alonso
Asier Urkiza
Hitzak palmondo
Silvia Federici
Nagore Fernandez
Altxa, hildakoak
Fred Vargas
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Alderdi komunistaren manifestua
Karl Marx / Friedrich Engels
Aritz Galarraga
Maitasun kapitala
Karmele Jaio
Mikel Asurmendi
Larrosa bat Groenlandian
Iban Garro
Paloma Rodriguez-Miñambres
Jausiz
Alain Mendizabal Diaz
Maddi Galdos Areta
Hiriak eta urteak
Xabier Montoia
Irati Majuelo