kritiken hemeroteka

8.288 kritika

« | »

14eko Gerla Handia / Jean Saint-Pierre Anxuberro / Klasikoak, 1998

Gerraren ajeak Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 1999-06-26

Norbaitek jakin nahiko balu 14.eko Gudateak zer nolako eragina izan zuen euskaldunongan, Iparraldeko herriak bisitatzera joatea besterik ez dauka. Herri txiki txuri polit horiek badute plaza bat eta bertan, oroigarri gisa, nolabaiteko eraikuntza (handixeagoa batzuetan besteetan baino) eta erdi-erdian denek irakurtzeko moduan: “Mort por la patrie”. Halako bat ikusi zuen Unamunok atzerrian zegoelarik eta poema bat idatzi zuen, ederra bera. Irakurri nahi duenak baluke non aurkitu, hartara jarriz gero, baina harritzekoa da, poema horren irakurketa desbideratu bat dela medio, Unamuno abertzaletzat jo izan dutela.

Egia da 14eko Gudateak tristura eta mina ekarri zuela Iparraldeko herri guztietara, hainbat eta hainbat seme hil baitziren bertan. Baina, esan beharra dago, oso testu gutxi genituen euskaraz gerra odoltsu anker harri buruz. Alberdania etxeak Jean Elissalderen “LVII.a gerlan” argitaratu zuen. Kirikinok ere ba ditu zenbait idazki gerrari buruzkoak, bera kazetari joana baitzen bertara, otsoaren eztarriaren barrura sartzera, esaten den bezala.

Jean Saint-Pierre ere gerrara joan zen, apaiz gidsa ordea. Milafrangan jaio zen 1884eta Baionako erottxe batean hil, 1951ean. 1914ean gerrara bidali zuten, kolpatua izan zen 1918an, preso hartua eta pakeak egin arte Alemanian itxia. Liburua egutegiaren antzera dago ordenatuta, egunez egun darama Jean Saint-Pierrek batere maite ez duen gerraren kontua. Saiatzen da gertatzen dena kontatzen, bere iritzia emateaz gainera. Prosa landua eta arina du gainera. Irakurtzeko ederra eta gozoa.

Azken kritikak

Gizon barregarriak
Joxean Agirre

Asier Urkiza

Barbaro iraun
Louisa Yousfi

Amaia Alvarez Uria

Izotz ura
Lide Hernando Muñoz

Aiora Sampedro

Palestinaren okupazioaz eta kolonizazioaz
Perry Anderson

Irati Majuelo

Itzulerak
Miren Agur Meabe

Aiora Sampedro

...eta gauetik, euria
Fertxu Izquierdo

Jon Jimenez

Carvalho Euskadin
Jon Alonso

Asier Urkiza

Hitzak palmondo
Silvia Federici

Nagore Fernandez

Altxa, hildakoak
Fred Vargas

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Alderdi komunistaren manifestua
Karl Marx / Friedrich Engels

Aritz Galarraga

Maitasun kapitala
Karmele Jaio

Mikel Asurmendi

Larrosa bat Groenlandian
Iban Garro

Paloma Rodriguez-Miñambres

Jausiz
Alain Mendizabal Diaz

Maddi Galdos Areta

Hiriak eta urteak
Xabier Montoia

Irati Majuelo

Artxiboa

2024(e)ko martxoa

2024(e)ko otsaila

2024(e)ko urtarrila

2023(e)ko abendua

2023(e)ko azaroa

2023(e)ko urria

2023(e)ko iraila

2023(e)ko abuztua

2023(e)ko uztaila

2023(e)ko ekaina

2023(e)ko maiatza

2023(e)ko apirila

Hedabideak