kritiken hemeroteka

8.288 kritika

« | »

Manhattan / Edorta Jimenez / Elkar, 1994

Bide basatietan barrena Aingeru Epaltza / Nabarra, 2001-05

Edorta Jimenez bere nobelek bilakatu dute gure idazle preziatuenetariko bat. Alabaina, aspaldi honetan atzenduxeak baditu ere, poesian eta kontakizun laburretan ere egin du lanik aski. Nik —agian ez zait horregatik haserretuko— neurri txikian egindako prosa lanak maite dizkiot bereziki. Halaber, kresal usaineko idatziek eman badiote ere mundakarrari merezi duen itzala, Bilbo hurbilaren itzalpeko kale giroa hark bezala islatzen duenik literaturgile guti dugu gure artean. Eredutako, 1994an argitaraturiko Manhattan hau.

Bederatzi narraziok osatzen dute lanaren gorputza, bederatzi proposamen ezberdinek, eta denek, bat izan ezik, hiriko gau giroa ardatz. Gau giroa, bere zentzurik gordinenean, basatienean. Jimenezen pertsonaiek, rock and roll soinu-banda dutela, bidaia egiten dute droga mota ezberdinetan mila aurpegierak akuilu eta helburu. Zerua bilatzen dute, baina gehienetan infernua baizik ez dute aurkituko: bakardadea, damua, epaitegia, eritasuna edo heriotza.

Letra idatzizko musika duen CD eta LP honetako pieza batzuk antologikoak dira: Epaile jauna, Blade Runner (Bizarlabain ibiltaria), Glory days, Botila barruan gorderiko mezua edo 87ko antologia, kasurako.

80. hamarkada bukaerako eta 90. hasierako giroa ezagutu genuenoi oroimena astintzeko balio digu liburuak. Baina hori jadanik burusoildu garenondako erakargarri gehitua baizik ez da. Gazte konturik berritu nahi edo behar ez dutenek ere badute liburu hau beren eskuetan hartzeko arrazoi franko: Jimenezen prosa sendo eta ausarta; haren ironia eta gaiztakeria (gaiztakeria literarioa, bistan da); narrazioaren hariari tira eginez, irakurlea harritu edo mingostuko duen bukaerara eramateko duen abilezia.

Nobela onetatik pelikula on bat ateratzea zaila dela diote adituek, filmeari, etorkiz, ipuin eta narrazioaren formatoa hobeki dagokiolakoan. Hori egia bada, dozena erdi pelikula on atera litezke liburu honetatik.

Azken kritikak

Gizon barregarriak
Joxean Agirre

Asier Urkiza

Barbaro iraun
Louisa Yousfi

Amaia Alvarez Uria

Izotz ura
Lide Hernando Muñoz

Aiora Sampedro

Palestinaren okupazioaz eta kolonizazioaz
Perry Anderson

Irati Majuelo

Itzulerak
Miren Agur Meabe

Aiora Sampedro

...eta gauetik, euria
Fertxu Izquierdo

Jon Jimenez

Carvalho Euskadin
Jon Alonso

Asier Urkiza

Hitzak palmondo
Silvia Federici

Nagore Fernandez

Altxa, hildakoak
Fred Vargas

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Alderdi komunistaren manifestua
Karl Marx / Friedrich Engels

Aritz Galarraga

Maitasun kapitala
Karmele Jaio

Mikel Asurmendi

Larrosa bat Groenlandian
Iban Garro

Paloma Rodriguez-Miñambres

Jausiz
Alain Mendizabal Diaz

Maddi Galdos Areta

Hiriak eta urteak
Xabier Montoia

Irati Majuelo

Artxiboa

2024(e)ko martxoa

2024(e)ko otsaila

2024(e)ko urtarrila

2023(e)ko abendua

2023(e)ko azaroa

2023(e)ko urria

2023(e)ko iraila

2023(e)ko abuztua

2023(e)ko uztaila

2023(e)ko ekaina

2023(e)ko maiatza

2023(e)ko apirila

Hedabideak