« Bakartasunaren aurpegiak | Nemesio Etxaniz »
Hegiko bordatik / Janbattit Dirassar / Elkar, 1995
Haurtzaroko kontuak Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 1996-12-28
Etxean aspaldidanik nuen arren, oraintsu arte ez diot behar bezala erreparatu liburu honi. Lortu nuenean apal batean utzi nuen, beste batzuekin batera, denak irakurkizun, baina behin ere iakurtzeko gai; izan ere, liburuak bata bestearen ondoren sartzen dira gurean eta ez dago denborarik denekikoa egiteko. Bizialdi honetan, bederen. Baina liburu batzuk tematsuak dira, ez dute erraz etsitzen beste liburuek zapalduak izatera, eta lehiatzen dira, eta, batzuetan, lortu ere bai beren burua goian agertzea. Horrelakoxe zerbait gertatu zaio liburuari. Atze-atzean gelditua zen, beste liburu batzuek aurrea hartuta; eta ez dakit nola konpondu zen bera edo, hobe esanda, zer egin nuen nik, hura bere apalean nire begien aurrean distiratsu agertzeko, argi-begia balitz bezala.
“Orain irakurriko haut, ez duk ihesbiderik”, esan nion halako batean, azala eta orriak ukitugabeak ikusteagatik gogait beltz eginda. Esaten den bezala, hasi eta buka egin nuen, arratsalde batez, odol hotzean, zentzumen guztiak etxeko epeltasunera bildurik. Eta ez naiz damutzen, niretzat probetxugarria izan baita irakurketa. Denbora aisa igarotzeaz gain, gozatu ere bai.
Nik ez nuen Janbattit Dirassar ezagutzen; esan nahi dut ez nuela haren aditzerik liburuaren lehen orrialdeak irakurri aurretik. Hitzaurrean bertan, Piarres Xarritonek ematen digu idazleari buruzko hainbat xehetasun: Hazparnekoa dela, eta bere haurtzaroaz mintzo zaigula liburuan. Hortik begiratuta, liburu asko da gai beraz ari dena. Piarres Xarritonek Jean Etxepare Jatsukoa eta Daniel Landart aipatzen ditu, gisa bereko egileak direla baieztatuz. Gaineratzen du, Dirassarrek ez diela fitsik ere zor haiei.
Eta horretan arrazoi. Kontatzeko grazia handia du Dirassarrek, edozein gertakizun xumeri etekina ateratzen dio. Oso polita da, esaterako, Elissalde apaiza eta idazlea, “Zerbitzari” alegia, ezagutu zuenekoa kontatzen duen pasartea. Oso fama txarra omen zuen, Altxuko errekan arrantzan ibiltzen baitzen, “bere sotana zaharra jainkoak daki noraino altxatua”. Piarres Larzabal ere ezagutu zuen, “Urtxo zuria errazu…” kantatzen beti, huraxe izan baitzen lehen erlijio-ikasgai antzestuak eman zizkiona.
Horrelako pasadizo asko dakartza liburuak. Kontatzeko moduak eta gaiak oraindik gure artean agortu ez direla erakusten digu.
Ulu egiteko bolondres bila
Harkaitz Cano
Mikel Asurmendi
Mesfida zaitez
Bea Salaberri
Irati Majuelo
Transgresioa irakasgai
Bell Hooks
Bestiak Liburutegia
Manttalingo alaba
Mikel Etxaburu
Paloma Rodriguez-Miñambres
Airemortuak
Gorka Salces Alcalde
Asier Urkiza
Haragizko mamuak
Karmele Mitxelena
Nagore Fernandez
Zoriontasunaren defentsan
Epikuro
Aritz Galarraga
Zeru-lurren liburua
Jon Gerediaga
Aitor Francos
Ez naiz ondo akordatzen
Karlos Linazasoro
Sara Cabrera
Gizon barregarriak
Joxean Agirre
Sara Cabrera
Ura ez baita beti gardena
Xabi Lasa
Irati Majuelo
Gaueko azken expressoa
Eneko Aizpurua
Ibon Egaña
Carvalho Euskadin
Jon Alonso
Aiora Sampedro
Gizadiaren oren gorenak
Stefan Zweig
Jon Jimenez