susa | literaturaren zubitegia | literatur emailuak | armiarma | klasikoak | aldizkarien gordailua | basquepoetry | euskarari ekarriak

« Gerla zibila eta euskal literatura | Kutxa txikitan »

Urdinkara / Jose Angel Irigaray / Pamiela, 1995

Urdina eta keria Javier Rojo / El Correo, 1996-04-18

Jose Angel Irigaray-ren liburu hau irakurtzean aurkitzen den lehenengo ezaugarria (lehenengoa, nabarmenena den aldetik) hizkuntza poetikoa bera da, idazleak erakusten duen nafarrera eta hizkuntza klasikorako joera (eta ez bakarrik hiztegi kontuetan) begibistakoa baita. Baina, hau nabarmenena izanik, ez da, nire ustez, garrantzitsuena. Literaturaren lehengaia ideiak direla pentsatzen dugunok bestelako balioak bilatu behar ditugu liburu batean. Eta, hain zuzen ere, ideien aldetik dauka liburu honek aberastasun handiena. Obra osoa oinarrizko oposizio batzuetan eraikita dago: ametsa eta oroitzapena; naturaleza eta gizartea; eta, guztien azpian, besteak azken honek eusten baititu, bizitza eta heriotza. Ilusioaren eta errealitatearen arteko gatazka tragiko hau adierazteko mitoez baliatzen da behin eta berriro idazlea. Hasiera batean oposizio horietan parte hartzen duela ematen du, ametsaren eta naturalezaren munduan murgildu nahi bailuke. Baina urdintasuna amesten badu ere, jakin badaki errealitatea bestelakoa dela, keriaz beterik dagoela, baina, baita ere, akastuna den arren, ezin daitekeela baztertu. Horregatik beste irtenbide bat bilatu beharrean aurkitzen da: poesia lagun, hautatzea beharrezkoa ez den mundu bat eraikitzea.