kritiken hemeroteka

8.288 kritika

« | »

Sua nahi, Mr. Churchill? / Koldo Izagirre / Susa, 2005

Hau ez duk Pagasarri Xabier Mendiguren Elizegi / Paperjalearen dieta, 2006-01-24

Sarrionandiak noizbait esana da, liburu bat ahazturako zulora eramateko bi bide daudela: bata, aspaldikoa, liburu horren kontrako boikota; bestea, berriagoa, etengabeko liburu uholdearen barruko tanta izaten utzita, lan horrek berez duen balioa azpimarratu gabe. Hori dela-eta, literatura maite dugunon ardura behar luke aparteko liburuek aparteko tratamendua izatea. Bere obrari emandako erantzunaz eta tratuaz ezin galdetuko diogu idazleari berari, denei iruditu ohi baitzaie ez dutela jasotzen justiziaz merezi hainbateko lorerik, laudoriorik, aupamenik. Hala ere, badira objektiboki aparte jarri beharreko sorkariak. Eta iaz bat, aparta, Sua nahi, Mr. Churchill? Koldo Izagirrerena.

Ipuin-liburu bat da Sua nahi, portu giroko 17 istorioz osatua. Imajinario edo iruditeriaren aldetik lotura du zortzi urte lehenagoko Non dago Basques’ Harbour poema-bilduma liluragarri harekin, horrexeagatik ipiniko zioten azpititulua: “eta Basques’ Harbour-eko beste kontu asko”.

Ipuinak printzipioz harrera errazagoko generoa dirudi, baina liburu honetaz mamu antzeko bat dabil bazterretan, behiala komunismoa Europan barrena bezala: zaila dela. “Zaila al da benetan?”, galdetzen didazu. Bada, bai: zaila da, eta esijentea, eta ederra. Lanak hartu ditu idazleak nahi zuen huraxe ahalik eta modurik ederrenean, bihurrienean, gaiztoenean adierazteko, eta lanak eskatzen dizkio irakurleari, idazleak sujeritutakoa jasotzen, erdizka esandakoa osatzen, metafora burtzoragarrietan esandakoa dezifratzen.

“Horrelako literatura behar al dugu?”, esango didazu orain. Ez dakit horrelakoa behar dugun, modu askotakoa behar dugula esango nuke nik, baina hau goi mailako literatura da. Konparazio txotxolo bat egiten utziz gero, hau ez da igande goizean zapatilak jantzita Pagasarrira igotzea, hau Himalaia da. Eta, ez dut esango sistema metrikoari men egin behar zaionik baina, Himalaia beste maila batean jartzen dugu denok.

Denok? Ulertzekoa da errazera jarritako irakurleak bestelakoak nahi izatea; liburua euskalduntzeko tresnatzat hartzearen poderioz literaturako zikiraturik geratu den irakaslea kexatzea; materiala euskaltegietan sartu nahi duen editoreak narrazio domestikoa hobestea. Oraindik ere badira, hala ere, eta zorionez, literatura plazer eta ezagupen iturritzat hartzen duten irakurleak. Zailduak. Konplizeak. Horiek guztiek zain dituzte Sua nahiko solidaritate eta elkartasun istorioak, beren pertsonaia ameslari berritsu eta galtzaile etsigaitzak.

Eta nahi duenak hitzordua du idazlearekin: bihar arratsaldean Santutxuko Irakurleen Txokoan, Julen Gabiriak gidatuta, eta datorren astelehenean Donostiako Liburutegiko sotoan, Harkaitz Cano zeremonia-maisu dela.

Azken kritikak

Gizon barregarriak
Joxean Agirre

Asier Urkiza

Barbaro iraun
Louisa Yousfi

Amaia Alvarez Uria

Izotz ura
Lide Hernando Muñoz

Aiora Sampedro

Palestinaren okupazioaz eta kolonizazioaz
Perry Anderson

Irati Majuelo

Itzulerak
Miren Agur Meabe

Aiora Sampedro

...eta gauetik, euria
Fertxu Izquierdo

Jon Jimenez

Carvalho Euskadin
Jon Alonso

Asier Urkiza

Hitzak palmondo
Silvia Federici

Nagore Fernandez

Altxa, hildakoak
Fred Vargas

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Alderdi komunistaren manifestua
Karl Marx / Friedrich Engels

Aritz Galarraga

Maitasun kapitala
Karmele Jaio

Mikel Asurmendi

Larrosa bat Groenlandian
Iban Garro

Paloma Rodriguez-Miñambres

Jausiz
Alain Mendizabal Diaz

Maddi Galdos Areta

Hiriak eta urteak
Xabier Montoia

Irati Majuelo

Artxiboa

2024(e)ko martxoa

2024(e)ko otsaila

2024(e)ko urtarrila

2023(e)ko abendua

2023(e)ko azaroa

2023(e)ko urria

2023(e)ko iraila

2023(e)ko abuztua

2023(e)ko uztaila

2023(e)ko ekaina

2023(e)ko maiatza

2023(e)ko apirila

Hedabideak