« Kortazar | Geografia aldakorreko liburua »
Ametz / Iker Yurrebaso / Zertu Kultur Elkartea, 2005
Desertuko karabana Igor Estankona / Deia, 2005-09-20
Desertua gurutzatu. Horixe da tertzio honetan euskal literaturak egiten duena, lozorro gozoan. Desertua alderik alde gurutzatu. Durangoko Azoka aurretxoan gero eta kalkulu estuagoak darabiltzate argitaletxeek. Jakina da liburuak Azoka baino lehentxoago irten behar duela, baina ez lar, idazlana hitzordura hilda iritsiko ez bada behinik-behin. Hileok, beraz, apal tristeen hileak dira, udako buelta motelarenak.
Eta bitartean, postontzian, opari, hara non agertu zaidan Zertu Kultur Elkarteak eta Lemoako Gaztetxeak argitaratutako “Ametz”, Iker Yurrebaso igorreztarraren lehen kontakizuna, eguzkiak errea eta hareak birfindua hau ere. Ametzek gurutzatzen duen basamortua bestelakoa da, ordea. Bizirik dago, hiriak ditu dunen azpian, eta abentura laburrak, hain laburrak non pentsamentuak ematen duten, iristen ez dugun zerbaiten zati.
Arratiako Zantzoa literatur aldizkarian irakurri genizkion poema zenbait Iker Yurrebasori, eta orduko lirika nahasia bezain zoroa begitandu zaigu oraingo narratiba ere. “Ametz” ez da liburu erraza, eta irakurleak errenditurik hasi behar luke irakurtzen. Nire gomendioa da esperantza oro atariko harlaxean uztea, eta igorreztarrak asmatutako irudi, pertsonaia zein parajeetan galtzea, beste handinahirik barik.
Moebiusek sortutako Arzaken rapsodietan legez, “Ametz”en posible da samuraien oldartze bat kausitzea Saharako eremuaren erdian. Eta Sahara diogu guztiz seguru egon barik, izan ere basamortua berdin izan daiteke Gobikoa edo Kalaharikoa, edo biak ala biak oihan oparoak ziren historiaurreko Pangeako beste edozein bazter amaigabe. Komikiaren mundua presente dago “Ametz”en, dudarik ez. Maite Yurrebasoren ilustrazioek ere horixe iradokitzen dute maiz. Gainera kontakizunaren tonua ederto adierazten dute marrazkiek, eta Ikerrek sortutako burbuila atenporalaren gehigarri fidela dira.
Surrealismo kalkulatua dirudi: nahasmenaren erdian helduleku baten ilusioa uzten dizu etengabe. Noizean behin behar izaten dugu amets egitea, bizitzaren absurduaren sakonean.
Airemortuak
Gorka Salces Alcalde
Maddi Galdos Areta
Mundu zitalaren kontra
Lizar Begoña
Asier Urkiza
Izotz ura
Lide Hernando Muñoz
Nagore Fernandez
Airemortuak
Gorka Salces Alcalde
Paloma Rodriguez-Miñambres
Ulu egiteko bolondres bila
Harkaitz Cano
Mikel Asurmendi
Mesfida zaitez
Bea Salaberri
Irati Majuelo
Transgresioa irakasgai
Bell Hooks
Bestiak Liburutegia
Manttalingo alaba
Mikel Etxaburu
Paloma Rodriguez-Miñambres
Airemortuak
Gorka Salces Alcalde
Asier Urkiza
Haragizko mamuak
Karmele Mitxelena
Nagore Fernandez
Zoriontasunaren defentsan
Epikuro
Aritz Galarraga
Zeru-lurren liburua
Jon Gerediaga
Aitor Francos
Ez naiz ondo akordatzen
Karlos Linazasoro
Sara Cabrera
Gizon barregarriak
Joxean Agirre
Sara Cabrera