« Etxean da | Atxaga, Nobel sarirako »
Airezko emakumeak / Felipe Juaristi / Erein, 2003
Geure barnea gozatzeko nahiz purgatzeko Mikel Asurmendi / Irunero, 2004-02
Auschwitz-ekoaren ostean poesia ezinezkoa bihurtu zela aldarrikatu zuen Theodor W. Adorno pentsalariak. Alta bada, poesia idazten jarraitzen da. Oraindik ere, poema batek Mendebaldeko kultura salba lezakeela esan ohi da.
Felipe Juaristi poetak Felipe Juaristi eleberrigileari lan mardul eta luzea agindu dio. Erdi Aroaz geroztiko historian zehar Europan bizitako sarraskiak fikzioan paratu dizkigu nobelagileak. Gertakari garrantzitsuenetan erreparatu, alimaleko dokumentazio lana bildu —edota buruan ote dauka Juaristik historia bera, alajainkoa?— eta pasarte esanguratsuak deskribatu dizkigu: gure Penintsulan jazarriak izan ziren sefardiak eta moriskoak haietatik hasita, Frantziako Iraultzan gaindi, Bigarren Mundu Gerran, naziek burutu zuten genozidioa aipatzeraino.
Musika du bidaide idazleak, baita poesia ere bai. Narrazioa poetikoa burutu baitu Juaristik. Musika eta poesia geure izaera ankerretik libratzeko lagungarriak izan daitezen esperantzan. Esperantza da gizakion euskarrietako bat, baldin bizitzan sinetsi edo konfiantzan izanen badugu. Arrazoia da ordea gure bizitzaren oinarria eta euskarria.
Historiako gertakari errealetan oinarritua izanagatik, kontatutakoa fikzioa izanagatik, Airezko emakumeak nobelak fikziozkotik adina du errealetik. Kontatzeko narratzaile bat behar zuen idazleak eta Spinoza ipini du kontalari. Baruch, Beneditus edo Bento dira Spinozaren izena propioak. Spinoza du bidaide, gogaide eta arrazoibide Juaristik.
Nahiz jakin ere kulturak humanismorik gabe ez gaituela salbatuko —egilearen hitzak parafraseatuz—, honatx gure identitateaz arrazoitzeko liburua. Poesiaren eta biolinen airez girotua. Geure identitateaz arrazoitzeko liburua. Geurea diot, Euskal Herriaren gaindi luzatutako burusia moduko batek estalia baitago nobela.
Ez da nolanahikoa Felipe Juaristik ondutako lana. Idazle batek aldian-aldian burutu ohi duen ahalegin bakana. Balio bekigu geure barnea gozatzeko nahiz purgatzeko. Ez zara makal portatu Felipe. Bejondeizula!
Ulu egiteko bolondres bila
Harkaitz Cano
Mikel Asurmendi
Mesfida zaitez
Bea Salaberri
Irati Majuelo
Transgresioa irakasgai
Bell Hooks
Bestiak Liburutegia
Manttalingo alaba
Mikel Etxaburu
Paloma Rodriguez-Miñambres
Airemortuak
Gorka Salces Alcalde
Asier Urkiza
Haragizko mamuak
Karmele Mitxelena
Nagore Fernandez
Zoriontasunaren defentsan
Epikuro
Aritz Galarraga
Zeru-lurren liburua
Jon Gerediaga
Aitor Francos
Ez naiz ondo akordatzen
Karlos Linazasoro
Sara Cabrera
Gizon barregarriak
Joxean Agirre
Sara Cabrera
Ura ez baita beti gardena
Xabi Lasa
Irati Majuelo
Gaueko azken expressoa
Eneko Aizpurua
Ibon Egaña
Carvalho Euskadin
Jon Alonso
Aiora Sampedro
Gizadiaren oren gorenak
Stefan Zweig
Jon Jimenez